Ağız sağlığı beyin sağlığını nasıl etkiliyor?
Ağız ve diş sağlığı, yalnızca lokal bir sorun olmaktan çok daha fazlası. Medicana International İzmir Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Hasan Armağan Uysal, özellikle yaşlı bireylerde ağız sağlığının beyin sağlığı üzerinde kritik bir rol oynadığını belirtiyor.
Dr. Uysal, “Ağız sağlığı, beynin sağlığıyla doğrudan ilişkili. Alzheimer gibi nörodejeneratif hastalıklarla uğraşan bizler için, sistemik inflamasyonun beyne yansımaları çok önemli” ifadelerini kullandı.
İLERİ DİŞ ETİ HASTALIĞI VE BEYİN İLİŞKİSİ
İleri diş eti hastalığı olarak bilinen periodontitis, kronik inflamasyona yol açıyor. Dr. Uysal, “Bu durumda özellikle ‘Porphyromonas gingivalis’ gibi bakteriler diş eti dokusuna yerleşir ve zamanla kan dolaşımına karışır. Buradan da beyin bariyerini aşarak merkezi sinir sistemine ulaşabilecekleri düşünülmektedir” diyerek bu bakterilerin beynimize kadar ulaşabileceğini vurguladı.
AĞIZ BAKTERİLERİNE DİKKAT!
Bilimsel araştırmalar, Alzheimer hastalarının beyinlerinde bu bakterilerin DNA’sının tespit edildiğini gösteriyor. Dr. Uysal, “Bu bakterinin salgıladığı gingipain adlı enzim, beyin dokusunda nörotoksik etkilere neden olabilmektedir. Aynı zamanda bu tür kronik enfeksiyonlar, mikroglial aktivasyonu tetikleyerek beyinde nöroinflamasyonu artırmaktadır” açıklamasını yaptı.
SİNİR YOLU İLE ENFEKSİYON BEYNE NASIL ULAŞIYOR?
Ağız sağlığı ve beyin arasındaki bağlantının en çok trigeminal sinir yoluyla sağlandığını belirten Dr. Uysal, “Dişlerden ve diş etinden çıkan duyusal lifler trigeminal sinir aracılığıyla ponsa, oradan da merkezi sinir sistemine taşınır. Bakteriyel enfeksiyonların sinir yolu üzerinden beyne taşınması daha çok olfaktör sinir aracılığıyla gerçekleştiriliyor” dedi. Özellikle koku alma sinirinin beyinle doğrudan bağlantılı olması, enfeksiyonların beyne ulaşmasında kritik bir yol olarak öne çıkıyor.
AĞIZ-KALP-BEYİN ÜÇGENİ
Dr. Uysal, ağız sağlığının kalp ve beyin sağlığıyla sıkı bir bağlantı içinde olduğunu belirterek, “Ağız sağlığı bozulduğunda, bakteriler kana karışır ve sistemik inflamasyonu artırır. Bu inflamasyon damar duvarlarını etkileyerek aterosklerozu hızlandırabilir. Kalp-damar sistemi etkilendiğinde, beynin kanlanması bozulur, vasküler demans riski artar. Aynı zamanda inflamasyon, Alzheimer sürecine katkıda bulunan sitokinleri de yükseltir” dedi.
DİŞ FIRÇALAMAK, BEYİN SAĞLIĞINI KORUYOR
Demansla mücadelede ağız sağlığının önemine değinen Dr. Hasan Armağan Uysal, sözlerini şöyle tamamladı: “Diş fırçalamak sadece ağız sağlığı için değil, beyin sağlığı için de bir alışkanlık. Özellikle yaşlı bireylerde, demans riski olan hastalarda ağız sağlığına özel önem verilmesi gerekiyor. Alzheimer’dan korunma stratejilerinde artık diş fırçası da rol oynuyor.”
