Çocuklarda Tanrı Kompleksi tehlikesi

Tanrı Kompleksi nedir? Kimlerde görülür? Toplum üzerindeki etkileri neler? Tüm detaylar haberimizde ...

Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, kişinin kendisini yeryüzünün Tanrısı gibi görerek mutlak otorite sahibi olduğuna inanması şeklinde tanımlanan Tanrı Kompleksi'ni değerlendirdi.

Son yıllarda bireysel üstünlük ve otorite hissiyatının yaygınlaşmasıyla birlikte psikoloji literatüründe dikkat çeken kavramlardan biri olan Tanrı Kompleksi, kişinin kendisini mutlak güçlü, her şeyi bilen ve eleştirilemez biri olarak görmesine yol açıyor. Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Üsküdar Üniversitesi Kurucu Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, bu kompleksin özellikle narsistik kişilik bozukluğu ile bağlantılı olduğuna dikkat çekti.

KENDİLERİNİ YERYÜZÜNÜN TANRISI GİBİ GÖRÜYORLAR

Tanrı Kompleksi’nin yaklaşık 100-150 yıllık bir geçmişi olduğunu belirten Prof. Dr. Tarhan, “Bu kavram, özellikle narsistik kişilik bozukluğu eğilimleri taşıyan bireylerde görülüyor. Ancak her narsistte Tanrı Kompleksi bulunmayabilir. Tanrı Kompleksi olan bireyler, çevresindeki insanları yönetme, onları domine etme ve mutlak otorite sahibi olma eğilimindedir. Kendi doğrularını mutlak gerçek kabul ederek, başkalarına hükmetmeyi amaçlarlar” dedi.

Prof. Dr. Tarhan, bu kişilerin psikolojik dinamikleri incelendiğinde kendilerini Tanrı gibi gördükleri için Tanrı’yı taklit etmeye çalıştıklarını belirtti ve “Bu tür bireyler, ‘Yeryüzü Tanrısı’ olarak tanımlanabilir. Kendilerini ‘Alçak dağları ben yarattım’ anlayışıyla ifade ederler” diye konuştu.

MERHAMET DUYGUSUNU KAYBETMİŞLER

Tanrı Kompleksi’ne sahip bireylerin aşırı özgüvenli, eleştiriye kapalı ve empatiden yoksun olduklarını vurgulayan Prof. Dr. Tarhan, şunları kaydetti:

“Bu kişiler, kendilerini diğer insanlardan daha üstün görür. Sahip olmadıkları özellikleri varmış gibi göstererek, küçük başarılarını abartırlar. En dikkat çekici özellikleri ise merhamet duygularını kaybetmiş olmalarıdır. Başkalarının ihtiyaçlarını önemsemez, çoğu zaman insanları küçümseyerek hareket ederler. Onlara eleştiri yöneltildiğinde sert tepki verir, hatta eleştireni adeta ‘ezer geçerler.’”

ÇOCUKLUKTAN BAŞLAYAN BİR SÜREÇ

Toplumsal değişimin bu kişilik yapısının gelişimine zemin hazırladığını ifade eden Prof. Dr. Tarhan, günümüzde aile yapısının çocuk merkezli hale geldiğini ve bunun çocuklarda narsistik kişilik özelliklerinin aşırı gelişmesine neden olduğunu belirtti. “Çocuk, evin küçük hükümdarı gibi yetişiyor. Anne ve babalar çocuklarına aşırı hatta koşulsuz sevgi verip sınır koymadıklarında, bu çocuklar ilerleyen yaşlarda Tanrı Kompleksi geliştirebiliyor” dedi.

Bu durumun özellikle Hitler gibi tarihsel figürlerde görüldüğüne işaret eden Tarhan, “Hitler’de de Tanrı Kompleksi vardı. Bu tip kişiler kendilerine Tanrısal bir kutsallık atfeder ve güç ellerine geçtiğinde karşılarına çıkan herkesi saf dışı bırakma eğilimi gösterirler” diye konuştu.

MAKYAVELİST DÜŞÜNCE YAPISI VE TEHLİKELİ SONUÇLAR

Tanrı Kompleksi olan bireylerin Makyavelist bir düşünce yapısına sahip olduklarını vurgulayan Prof. Dr. Tarhan, bu kişilerin idealist ve disiplinli olmalarına rağmen, hedeflerine ulaşmak için her yolu mübah gördüklerini belirtti. “Antisosyal davranışlar sergileyebilir, suça eğilimli olabilirler. Eleştirildiklerinde ise saldırganlaşabilir ve karşılarındaki insanları ‘yok etme’ eğiliminde olabilirler” dedi.

Bu kişilerin takdir, övgü ve onayla beslendiğini söyleyen Tarhan, özellikle iş dünyasında ve politikada oldukça etkili olabileceklerini belirtti. “Bu bireyler çok iyi satıcı, pazarlamacı ve propagandacı olabilirler çünkü kendi doğrularına kesin bir inanç duyarlar ve çevrelerini de buna inandırabilirler” diye ekledi.

AİLELERE ÖNEMLİ UYARI

Tanrı Kompleksi’nin önlenebilmesi için çocukluk döneminde sınırların öğretilmesi gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Tarhan, ebeveynlere şu uyarılarda bulundu:

“Çocuklarınıza sınırsız özgüven vermek yerine, sınırlarını bilmeyi öğretin. Eğer çocuk, ‘Sen bana nasıl hayır dersin?’ diye düşünmeye başlarsa, ileride Tanrı Kompleksi geliştirme ihtimali yüksek olabilir. Bu nedenle ebeveynlerin, çocuklarına sorumluluk ve empati duygusu kazandırması gerekiyor.”

Prof. Dr. Tarhan, Tanrı Kompleksi eğilimi olan bireylerin kendi sınırlarını bilmeleri ve eleştiriye açık hale gelmeleri için psikolojik destek almalarının da önemli olduğunu belirtti.

ÖZGÜVEN Mİ? TEHLİKELİ BİR ÜSTÜNLÜK HİSSİ Mİ?

Toplumda güçlü bireylerin yetişmesi istenirken, sınırları olmayan bir özgüvenin Tanrı Kompleksi’ne dönüşerek tehlikeli sonuçlar doğurabileceği vurgulanıyor. Kendi fikirlerini mutlak doğru kabul eden ve eleştiriyi asla kabul etmeyen bireylerin, çevrelerindeki insanlara nasıl zarar verebileceği ise tartışma konusu olmaya devam ediyor.

 

Bakmadan Geçme