Emekliler dikkat: Maaşınızdan olabilirsiniz! Zamanaşımı süresi ne zaman doluyor?
SGK Başuzmanı İsa Karakaş, yıllarca dokunulmayan maaş ve ikramiyelerin nasıl tamamen yanabileceğini açıkladı. 2008 öncesi emekli olanlar için kritik uyarı: Hangi durumda ödeme yapılmaz? Ölüm ve gaiplik halinde süre nasıl işliyor? İşte milyonlarca emekliyi ilgilendiren zamanaşımı ayrıntıları ve hak kaybını önlemenin yolları:
Bayram ikramiyesi ve Temmuz zammı beklentileri gündemdeki yerini korurken, emekliler için sessizce ilerleyen büyük bir tehlikeye dikkat çekildi. SGK Başuzmanı İsa Karakaş, uzun süre alınmayan emekli maaşı ve ikramiye ödemelerinde “zamanaşımı” tehlikesine karşı uyardı. Karakaş, hak kaybı yaşamamak için emeklilerin süreleri dikkatle takip etmesi gerektiğini vurguladı.
ALINMAYAN ÖDEMELERDE 5 YILLIK RİSK
Karakaş, SSK ve Bağ-Kur’a (506 ve 1479 sayılı kanunlara tabi) bağlı emekliler için önemli bir süre sınırını hatırlattı:
“Herhangi bir döneme ait gelir veya aylık 5 yıl içinde alınmazsa, artık ödeme yapılmaz.”
Bu süre içinde alınmayan ödemelerin zamanaşımına uğradığını belirten Karakaş, emeklilik maaşı, ölüm aylığı ve vazife malullüğü gibi ödemelerde süre dolmuşsa geçmiş yıllar için ödeme hakkının kaybedileceğini söyledi.
5510 SAYILI YASA SONRASI NE DEĞİŞTİ?
SGK'nın 2008 sonrasında yürürlüğe giren 5510 sayılı kanununda ise zamanaşımı düzenlemesi bulunmuyor. Bu da, 2008 Ekim öncesinde bağlanan gelir ve aylıkların 5 yıllık süreyle sınırlı olduğunu; sonrası içinse zamanaşımının farklı şekillerde değerlendirildiğini gösteriyor.
VAZİFE MALULLÜĞÜ VE ÖLÜM AYLIKLARI İÇİN TARİH HASSASİYETİ
Karakaş, 4/1-c (memur statüsü) kapsamındaki vazife malullüğü ve ölüm aylıklarında da dikkatli olunması gerektiğini belirtti. 5 yıl içinde başvuru yapılmazsa, sadece başvuru tarihinden geriye doğru 5 yıllık ödeme yapılabiliyor. Kalan süre için hak kaybı yaşanıyor.
GAİPLİK DURUMUNDA SÜRE NEREDEN BAŞLAR?
Mahkemece verilen gaiplik kararlarında zamanaşımı süresi farklılık gösterebiliyor. Karakaş, “Eğer kararın içinde gaipliğin başladığı tarih belirtilmişse süre o tarihten başlar. Aksi takdirde kararın kesinleştiği tarihten itibaren işlem yapılır,” diyerek önemli bir ayrıntıya dikkat çekti.
TOPTAN ÖDEMELER DE BU KAPSAMDA
SGK uzmanı, yalnızca düzenli maaş ödemelerinde değil, toptan ödeme taleplerinde de 5 yıllık hak düşürücü sürenin geçerli olduğunu belirtti. “Zamanaşımı süresi dolduğunda, başvuru tarihinden geriye doğru en fazla 5 yıl için ödeme yapılır. Geriye kalan haklar düşer” dedi.
EMEKLİLER NE YAPMALI?
Karakaş, hak kaybı yaşamamak için emeklilerin, özellikle ölüm aylığı, vazife malullüğü veya toptan ödeme gibi taleplerini zamanında iletmeleri gerektiğini vurguladı. Uzun süre alınmayan ödemelerin takibi ve SGK kayıtlarının düzenli kontrolü de olası mağduriyetleri önleyecektir.
