Sessiz hastalık: Endometriozis kadınların hayatını sessizce zorlaştırıyor
Her 10 kadından biri bu hastalığı yaşıyor ama çoğu farkında bile değil… Şiddetli adet sancısı, kısırlık ve kronik ağrılarla hayatı sessizce zorlaştıran endometriozis nedir? Kimlerde görülür, nasıl fark edilir? Tedavisi var mı? İşte kadın sağlığını tehdit eden 'sessiz hastalık' hakkında tüm bilinmesi gerekenler:
Kadınların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen ve çoğu zaman geç fark edilen endometriozis hastalığı, her 10 kadından birini etkiliyor. Sessiz ilerleyen bu hastalık, özellikle üreme çağındaki kadınlarda görülüyor. Uzmanlar, erken teşhisin ve doğru tedavinin hastalığın seyrinde büyük önem taşıdığına dikkat çekiyor.
ENDOMETRİOZİS NEDİR?
Tıpta “çikolata kisti” olarak da bilinen endometriozis, rahim içini döşeyen endometrium dokusunun rahim dışında, özellikle yumurtalıklar, tüpler, karın zarı gibi bölgelerde büyümesiyle oluşuyor. Bu dokular, her adet döngüsünde hormonlara yanıt vererek kalınlaşıp kanıyor ancak rahim dışında oldukları için dışarı atılamıyor. Bu da iltihaplanmalara, yapışıklıklara ve kistlere neden olabiliyor.
KİMLER RİSK ALTINDA?
Endometriozis, çoğunlukla 15-49 yaş arası kadınlarda, yani doğurganlık çağındaki bireylerde görülüyor. Erken adet görmeye başlayanlar, ailesinde endometriozis öyküsü bulunanlar, adetleri uzun süren ya da ağrılı geçen kadınlar daha yüksek risk taşıyor. Uzmanlar, doğurganlık yaşındaki her kadının potansiyel bir hasta olabileceği konusunda uyarıyor.
BELİRTİLER NELER?
Hastalık çoğu zaman başka problemlerle karıştırılabiliyor. Ancak bazı belirtiler öne çıkıyor:
• Şiddetli adet sancıları
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Kısırlık (infertilite)
• Adet dışında karın ve bel ağrıları
• Aşırı ve düzensiz adet kanamaları
• Bağırsak veya mesane problemleri
Bu belirtilerden bir ya da birkaçını yaşayan kadınların mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurmaları gerekiyor.
TANI KOLAY DEĞİL
Endometriozis tanısı, çoğu zaman yıllar süren bir süreç sonucunda konabiliyor. Bunun nedeni ise hastalığın belirtilerinin diğer jinekolojik rahatsızlıklarla karıştırılması. Tanı için pelvik muayene, ultrason ve gerekirse laparoskopi gibi ileri görüntüleme yöntemleri kullanılıyor.
TEDAVİ SEÇENEKLERİ VAR
Hastalığın kesin bir tedavisi olmamakla birlikte, semptomları kontrol altına almak ve yaşam kalitesini artırmak mümkün. Tedavi seçenekleri hastalığın şiddetine, hastanın yaşı ve çocuk sahibi olma isteğine göre belirleniyor. İlaç tedavisiyle hormon baskılayıcı ilaçlar verilebiliyor. İleri vakalarda ise cerrahi müdahale gerekebiliyor. Doğurganlık isteyen hastalar için tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri de devreye giriyor.
TOPLUMSAL FARKINDALIK ŞART
Kadın sağlığı konusunda farkındalık eksikliği, endometriozis gibi hastalıkların geç tanınmasına neden oluyor. Uzmanlar, okullarda ve kamu spotlarında bu konuda bilgilendirici içeriklere yer verilmesi gerektiğini savunuyor. Ayrıca kadınların şikayetlerini hafife almadan bir uzmana başvurmaları gerektiği vurgulanıyor.
