Egzama, Türkçede egzama olarak bilinen, ciltte kızarıklık, kaşıntı, kabarma ve tahrişe yol açan bir cilt hastalığıdır. Tıbbi adı "dermatit" olan bu rahatsızlık, farklı türleri bulunan bir hastalıktır. En yaygın türü atopik dermatit olup, genellikle bebeklik döneminde başlar, ancak her yaşta görülebilir.
Egzamanın belirtileri şunlar olabilir: Kuru, pul pul dökülen cilt, kızarıklık ve iltihap, yoğun kaşıntı, kabarcıklar veya su dolu lezyonlar, ciltte kalınlaşma veya sertleşme.
Egzama, genellikle alerji, stres, genetik faktörler ve çevresel etkenlerle tetiklenir. Tedavisinde cildi nemli tutmak, irritanlardan uzak durmak, kortikosteroid krem veya merhem kullanmak ve gerekiyorsa bağışıklık sistemini düzenleyen ilaçlar tercih edilir. Tedavi kişiye özel olarak planlanır ve semptomların kontrol altına alınması hedeflenir. Her hastada tetikleyici faktörler ve belirtiler farklılık gösterebilir.
İşte egzama tedavisinde yaygın olarak kullanılan yöntemler:
Nemlendirici Kullanımı: Egzamanın en önemli tedavi adımlarından biri cildi nemli tutmaktır. Yoğun nemlendirici kremler ve losyonlar, cildin koruyucu bariyerini güçlendirmeye yardımcı olur. Nemlendirici ürünler özellikle banyo sonrası nemli cilde uygulanmalıdır.
Steroid Kremler:Topikal kortikosteroidler, egzama tedavisinde sık kullanılan anti-enflamatuar ilaçlardır. Ciltteki kızarıklığı ve kaşıntıyı azaltmaya yardımcı olur. Bu kremler doktor tavsiyesi ile kullanılmalı ve uzun süreli kullanımından kaçınılmalıdır.
Antihistaminikler:Antihistaminik ilaçlar, kaşıntıyı hafifletmeye yardımcı olabilir. Ağız yoluyla alınan bu ilaçlar, gece kaşıntıyı hafifletmek ve uykuyu desteklemek amacıyla kullanılabilir.
Bağışıklık Sistemini Düzenleyen İlaçlar:Topikal kalsinörin inhibitörleri (örneğin takrolimus ve pimekrolimus), bağışıklık sistemini baskılayarak iltihaplanmayı önler ve uzun süreli kullanımlarda steroidlerin yan etkilerini önleyebilir. Şiddetli vakalarda, doktorlar ağız yoluyla alınan bağışıklık baskılayıcı ilaçlar veya biyolojik tedaviler önerebilir.
Banyo ve Hijyen:Ilık suyla yapılan kısa banyo cildi yatıştırabilir ve nemlendiricinin daha iyi emilmesini sağlar. Ancak sabun ve deterjan gibi cildi kurutan ürünlerden kaçınılmalıdır. Nemli bez kompresler kaşıntıyı ve tahrişi azaltabilir.
Alerjenlerden Kaçınma:Egzamayı tetikleyen alerjenlerden kaçınmak önemlidir. Bu tetikleyiciler arasında toz, polen, belirli yiyecekler, deterjanlar, parfümler ve stres gibi faktörler yer alabilir. Alerjen testleri yapılabilir ve bu tetikleyicilerin belirlenmesi durumunda önleyici adımlar atılabilir.
Stres Yönetimi:
Stres, egzamanın kötüleşmesine neden olabileceği için stres yönetimi teknikleri (örneğin meditasyon, yoga) egzama kontrolünde faydalı olabilir.
Fototerapi:Işık tedavisi (fototerapi), özellikle şiddetli ve diğer tedavilere yanıt vermeyen egzama vakalarında uygulanabilir. UVB ışığı cildi yatıştırır ve iltihabı azaltır.
Tedaviye ek olarak yaşam tarzı değişiklikleri ve egzama tetikleyicilerinden kaçınmak, belirtilerin kontrol altına alınmasına büyük katkı sağlar. Tedavi sürecinde doktorunuzun önerilerine uymanız ve cilt bakımınızı ihmal etmemeniz önemlidir.
Sağlıklı günler dilerim.