Kış aylarında güneş ışığından yeterince faydalanamamak, kapalı alanlarda uzun süre bulunmak ve enfeksiyon hastalıklarının sık görülmesi, D vitamini eksikliğinin toplumda belirgin şekilde artmasına yol açıyor. Bu vitamin, yalnızca kemik sağlığı için değil; bağışıklık hücrelerinin aktivasyonu, inflamasyonun dengelenmesi ve enfeksiyonlarla mücadele mekanizmaları açısından da büyük önem taşıyor.
Batıgöz Balçova Cerrahi Tıp Merkezi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Füsun Topçugil, D vitamini eksikliğinin yalnızca bir vitamin yetersizliği olarak görülmemesi gerektiğini belirterek, “D vitamini bağışıklık sisteminin çalışması için temel bileşenlerden biridir. Eksikliği, enfeksiyonlara yatkınlığı artırabilir ve bazı hastalıkların seyrini olumsuz etkileyebilir.” ifadelerini kullanıyor.
Bağışıklık hücreleri için D vitamini şart
D vitamini, özellikle T hücreleri ve makrofajlar gibi bağışıklık sistemi hücrelerinin aktif çalışabilmesi için kritik bir destek sağlıyor. Eksikliği olan kişilerde enfeksiyon riskinin yükseldiği ve bazı otoimmün hastalıklara yatkınlığın arttığı gözlemleniyor.
Dr. Topçugil, konuya ilişkin şu açıklamayı yapıyor:
“D vitamini eksikliği olan kişiler grip, soğuk algınlığı ve viral enfeksiyonları ağır geçirebilir. Bağışıklık sisteminin güçlü olması için bu vitaminin yeterli seviyede olması şarttır.”
Takviye kullanımı gündemde
Son yıllarda D vitamininin trend hâline gelmesinin nedeni, eksikliğin dünya genelinde yaygın olması olarak gösteriliyor. Kapalı ofis ortamları, güneş görmeyen yaşam alanları, kış mevsimi ve beslenmede yetersizlik, D vitamini eksikliğini artırıyor.
COVID-19 pandemisi sırasında yapılan gözlemler, düşük D vitamini seviyesine sahip kişilerin hastalığı daha ağır geçirebileceğini ortaya koymuş; bu durum vitaminin bağışıklık için önemini daha görünür hâle getirmiştir.
Ancak uzmanlar, takviye kullanımının mutlaka hekim kontrolünde planlanması gerektiğini vurguluyor.
Takviyeler tek başına yeterli değil
D vitamini bağışıklığı destekleyen önemli bileşenlerden biri olsa da tek başına bağışıklığı güçlendirmiyor. C vitamini, çinko, B vitaminleri, omega-3 yağ asitleri ve antioksidanlar da bağışıklığın korunmasında rol oynuyor.
Dr. Topçugil, bu konuda şunları belirtiyor:
“Hiçbir vitamin tek başına mucize yaratmaz. D vitamini önemli bir destek olsa da güçlü bir bağışıklık için dengeli beslenme, kaliteli uyku ve düzenli egzersiz olmazsa olmazdır.”
Kan seviyesi ölçülmeden takviye kullanmak riskli
D vitamini yağda çözünen bir vitamin olduğu için vücutta birikebiliyor. Bu nedenle rastgele ve yüksek dozda takviye almak, böbrek hasarı başta olmak üzere ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Takviyenin kişiye uygun dozu yalnızca kan testiyle belirleniyor.
Dr. Topçugil, sözlerini şöyle tamamlıyor:
“D vitamini eksikliği, bağışıklık sistemini zayıflatan önemli bir etkendir. Ancak takviye kullanımı kişiden kişiye değişir ve mutlaka hekim kontrolünde değerlendirilmelidir. Kış aylarında artan enfeksiyon riskinden korunmak için hem yaşam tarzı alışkanlıklarınızı değiştirmek hem de D vitamini seviyenizi kontrol ettirmek sağlığınız açısından önemlidir.”
