1-30 Kasım “Epilepsi Farkındalık Ayı” kapsamında açıklamalarda bulunan Uzm. Dr. Filiz Mıhçı, çocuklarda epilepsinin doğru yaklaşımla yüzde 70-80 oranında tamamen kontrol altına alınabileceğini ifade etti. Hatta bazı vakalarda ilaca gerek kalmadan nöbetlerin durabildiğini belirten Mıhçı, özellikle nedeni bilinmeyen epilepsilerin tedaviye daha iyi yanıt verdiğini söyledi.
“Bir anne-babanın en büyük korkularından biri çocuğunun aniden yere düşüp kasılması ya da bir anda dalıp gitmesidir. Bu tablo, çoğu zaman epilepsi (sara) hastalığıyla ilişkilendirilir. Çocuklarda epilepsi, beyindeki elektrik sinyallerinin ani ve kontrolsüz boşalmaları sonucu oluşan nöbetlerle kendini gösteren yaygın bir durumdur. İyi haber şu ki çocuklarda görülen epilepsi, doğru yaklaşımla büyük ölçüde tedavi edilebilir. Doğru tanı ve tedaviyle yüzde 70-80 oranında tamamen kontrol altına alınabilen, hatta ilaca gerek kalmadan nöbetlerin durabildiği bir hastalıktır. Özellikle nedeni bilinmeyen epilepsiler, en kolay iyileşenlerdir” dedi.
Genellikle nedeni belirsiz
Epilepsinin, beyindeki sinir hücrelerinin ani ve aşırı elektrik boşalmaları sonucu ortaya çıkan tekrarlayıcı nöbetlerle kendini gösterdiğini ifade eden Mıhçı, “Tek bir nöbet epilepsi değildir; teşhis için en az iki nöbetin olması ve ateş gibi başka bir nedenin bulunmaması gerekir. Bazen genetik bir yatkınlık, bazen doğum sırasındaki oksijen eksikliği, bazen de menenjit gibi enfeksiyonlar tetikleyici olabilir. Ancak vakaların yarısından fazlasında hiçbir neden bulunmaz. Bu durum, hastalığın ‘kötü’ olduğu anlamına gelmez; tam tersine, nedeni bilinmeyen epilepsiler genellikle tedaviye daha iyi yanıt verir” şeklinde konuştu.
Epilepsi türleri nöbet şekline göre belirleniyor
Epilepsinin türlerinin nöbet şekline göre sınıflandırıldığını anlatan Mıhçı, “Kısmi nöbetler beyinin bir bölgesinden başlar; jeneralize nöbetler ise tüm beyni etkiler. Çocuklarda sık görülen türler şunlardır; Absence (Petit Mal): Çocuk birkaç saniyeliğine ‘donup kalır’, göz kırpıştırır. Öğretmenler ‘hayallere dalıyor’ sanabilir. Miyoklonik: Kol veya bacaklarda ani sıçramalar gerçekleşir. Toni-klonik (Grand Mal): Bilinç kaybı, kasılma ve gevşeme evreleri görülür. Epilepsi bir engel değil, yönetilebilir bir durumdur. Birçok ünlü bilim insanı, sporcu ve sanatçı epilepsiyle yaşamış ve zirveye ulaşabilmiştir. Epilepsi, çocuğun geleceğini çalmaz; yanlış bilgiler ve korku çalar. Erken tanı ve düzenli takip ile çoğu çocuk, ilaçsız ve nöbetsiz bir hayat sürebilir. Şüpheniz varsa, vakit kaybetmeden bir çocuk nöroloğuna başvurmak hayati önem taşımaktadır” dedi.
Tedavi ve önlemler
Çocuklarda epilepsinin genellikle ilaçlarla tedavi edildiğini belirten Mıhçı, “İlk ilaçla üç çocuktan ikisi tamamen nöbetsiz yaşar. Dirençli vakalarda ketojenik diyet, cerrahi müdahale veya vagus sinir stimülasyonu gibi alternatifler uygulanır. Erken teşhisle başarı oranı yüksektir” ifadelerini kullandı.
Epilepsi nöbeti geçiren bir çocuk için yapılması gerekenleri de paylaşan Mıhçı, şunları söyledi:
• Çocuğu yan yatırın, başını koruyun.
• Ağzına bir şey sokmayın.
• Nöbet 5 dakikadan uzun sürerse 112’yi arayın.
• Durumu saklamayın; öğretmeni bilsin, arkadaşları ‘O bazen yıldızları sayıyor’ desin.
• Çocuğu aşırı korumayın; futbol oynasın, ağaca tırmansın.
• Nöbet günlüğü tutun; doktorunuz için büyük kolaylık sağlar.
• Banyoda yalnız bırakmayın. Bisiklete binerken kask ve yüzme sırasında yelek veya kolluk kullanın.
• Ateşli hastalıklarda parasetamolu erken verin; ateş nöbeti tetikleyebilir.
Uzm. Dr. Filiz Mıhçı, çocuklarda epilepsinin doğru tanı ve tedaviyle tamamen kontrol altına alınabileceğini vurgulayarak, aileleri bilinçli ve sabırlı olmaya davet etti.
