Psikiyatri Uzmanı Dr. Emine Yağmur Zorbozan, kişilik bozukluğu tanısının yalnızca ciddi tanı kriterleri karşılandığında ve bir psikiyatri uzmanı tarafından konulabileceğini belirtiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Feneryolu Tıp Merkezi’nde görev yapan Dr. Zorbozan, kişilik bozukluklarının tanı kriterleri, tedavi süreçleri ve türleri hakkında önemli bilgiler paylaştı. “Ergenlikte başlayıp yaşam boyu süren, bilişsel, duygusal ve sosyal işlevleri bozan sorunlar tanıda belirleyicidir.” diyen Zorbozan, bu tür sorunların tedavisinde uzun süreli psikoterapilerin yanı sıra gerektiğinde ilaç kullanımı ve hastane yatışlarının da uygulanabileceğini ifade etti. Böylece kişiler arası ilişkiler ve sosyal işlevsellik korunabiliyor.
TANI İÇİN ÖNEMLİ KRİTERLER
Her bireyin kişiliğinde zorlayıcı yönlerin olabileceğini aktaran Dr. Zorbozan, “Ancak kişiye, kişilik bozukluğu tanısı koyabilmek için çok ciddi birtakım tanı kriterler gerekir.” diye vurguladı. Kişilik bozukluğunun bir ruhsal hastalık olduğunu belirten uzman, tanı kriterleri arasında ergenlik döneminde başlayan ve günümüze kadar kalıcı olarak devam eden sorunların bulunmasının şart olduğunu dile getirdi. Ayrıca bu sorunların kişinin bilişsel, duygusal, dürtüsel ve kişiler arası ilişkilerinde tekrarlayan problemler olarak yaşanması gerektiğine dikkat çekti. Bu sorunların başka psikiyatrik rahatsızlıklarla açıklanamayacak olması da tanı için önemli bir kriter.
Tedavi süreci hakkında da açıklamalarda bulunan Dr. Zorbozan, “Uzun süreli psikoterapiler lazımdır, belki ömür boyu devam eden psikoterapi süreçleri gerekebilir.” dedi. Duygulanım bozukluğu, artan dürtüsellik ve intihar düşüncelerinin görüldüğü durumlarda ise ilaç tedavisinin zorunlu olduğunu belirtti. Ayrıca gerektiğinde hastane yatışlarının da yapılabileceğini ifade etti. Uzman, tedavinin mutlaka bir psikiyatri uzmanı gözetiminde gerçekleştirilmesi gerektiğini söyledi. Bu sayede sosyal işlevselliğin ve kişiler arası ilişkilerin normale dönebileceğini kaydetti.
Kişilik bozuklukları günümüzde üç ana kümede inceleniyor. Dr. Zorbozan, bu sınıflandırmayı şöyle açıkladı: “A kümesi kişilik bozukluklarında şizoid, şizotipal ve paranoid kişilik bozuklukları yer alır. B kümesinde borderline, antisosyal, narsistik ve histrionik kişilik bozuklukları bulunur. C kümesinde ise obsesif kompulsif, bağımlı ve çekingen kişilik bozuklukları vardır.”
