İzmir Büyükşehir Belediyesi Doğal Yaşam Parkı, doğada nesli tükenme tehdidi altında bulunan birçok canlıya ev sahipliği yapıyor. Bu türlerden biri de dev cüsseleriyle bilinen Asya filler. Parkta görev yapan uzman ekip, özellikle ayak bakımı hayati öneme sahip olan filler için özel bir bakım programı uyguluyor.
Türkiye’nin tek fil ailesine ev sahipliği yapan Doğal Yaşam Parkı, biyolojik çeşitliliğin korunması ve sürdürülebilirliği amacıyla yürüttüğü çalışmalarla dikkat çekiyor. Parktaki beş Asya fili; baba Winner, anne Begümcan ve yavruları İzmir, Deniz ve Ege’den oluşuyor. Uzman ekip, bu dev hayvanların sağlıklı ve güvenli yaşam sürdürebilmeleri için özel bakım uygulamaları gerçekleştiriyor; özellikle ayak bakımı, hayati önem taşıyor.
Haftada iki kez kontrol
Fillerin sayısı dünya genelinde giderek azalıyor. Yaklaşık 100 yıl önce doğal yaşamda 200 bin civarında olan fil sayısı, günümüzde 50 binin altına düştü. Koruma altındaki filler için düzenli bakım, hijyen ve doğru beslenme koşullarının sağlanması büyük önem taşıyor. İzmir Doğal Yaşam Parkı’ndaki Asya fillerinin ayakları, haftada iki kez detaylı olarak kontrol ediliyor. Ayak tabanındaki küçük çatlaklar veya taş, çivi gibi yabancı cisimler, filler için ciddi bir risk oluşturabiliyor.
23 yaşındaki erkek fil Winner ve diğer aile üyeleri, yaklaşık 5 tonluk vücut ağırlıkları nedeniyle ayak tabanlarında çatlak veya enfeksiyon oluşma riskine karşı düzenli bakımdan geçiyor.
Geçmişten alınan ders
İzmir’in simge fili Pak Bahadır’ın yaşadığı sağlık sorunları, bugünkü bakım anlayışının temelini oluşturuyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Dairesi Başkanlığı Doğal Yaşam Parkı Şube Müdürü Biyolog Serkan Eğrilmez, Pak Bahadır’ın ömrünün yaklaşık 50 yılını beton zemin üzerinde geçirdiğini hatırlattı. Eğrilmez, “O dönem yeterli bilgi ve olanakların bulunmaması nedeniyle ayaklarında oluşan çatlaklar zamanla ciddi yaralara dönüştü. Bu durum hayvanın hareket kabiliyetini kısıtladı ve ölümüne giden süreci başlattı” dedi.
Pak Bahadır’ın kaybının ardından, Begümcan’a arkadaş olması amacıyla Winner parkta görevlendirildi. Eğrilmez, “Bu deneyim bize filler için ayak bakımının ne kadar hayati olduğunu acı bir şekilde gösterdi. Bakım süreçleri artık bilimsel kriterler doğrultusunda düzenli olarak yürütülüyor. Ayrıca barınak zeminleri doğal yapıya uygun hâle getirildi” ifadelerini kullandı.
Güvene dayalı bir bakım süreci
Fillerin sosyal ve zeki hayvanlar olduğunu belirten Eğrilmez, bakım sürecinin güven ilişkisi üzerine kurulu olduğunu vurguladı. “Veteriner hekimler, teknikerler ve bakıcılar fillere şefkatle yaklaşıyor. Filler şartlandırılarak ayaklarını bakım penceresinden uzatıyor. Koku, ses ve görsel temasla bakıcılarına güveniyorlar. Bu süreç sabır, deneyim ve süreklilik gerektiriyor” diye konuştu.
Bakım eğitimi aile içinde de yayılıyor. Eğrilmez, “Begümcan ve Winner ile başlattığımız bu süreci gören İzmir, kendi isteğiyle ayağını uzatmaya başladı. Ardından kardeşi Deniz’e de bunu öğretti. Bu, filler arasında abladan kardeşe; bizim tarafımızda ise usta-çırak ilişkisiyle devam eden bir süreç” dedi.
