İzmir Büyükşehir Belediyesi, kent yönetiminde halkın daha aktif rol almasını sağlamak amacıyla hayata geçirdiği “Kent Denetçileri” uygulamasını kamuoyuna tanıttı. Başkan Dr. Cemil Tugay’ın duyurduğu proje, Türkiye’de bu kapsamda uygulanan ilk ve tek belediye çalışması olarak dikkat çekiyor.
Gönüllü yurttaşlar sahaya indi
İzmir Planlama Ajansı (İZPA) koordinasyonunda yürütülen programla, gönüllü yurttaşların kent yönetimine katılımı güçlendirildi. Avrupa Birliği (AB) IMPETUS Projesi kapsamında düzenlenen çalışmada, şeffaf seçim sürecinin ardından belirlenen 17 Kent Denetçisi sahaya çıkarak denetimlerine başladı.
Beş bölgede çevresel ve kentsel tespitler yapıldı
Kent denetçileri; Konak, Karşıyaka, Balçova ve Buca ilçelerinde yer alan Kültürpark, Kordon, Hasanağa Bahçesi, Bostanlı ve İnciraltı Kent Ormanı gibi önemli kamusal alanlarda incelemeler gerçekleştirdi.
Çevre kirliliği, kentsel hijyen, yeşil alanların korunması ve kültürel miras gibi konularda yapılan gözlemler zabıta ekiplerine iletildi.
Kameralı sistemle veri toplanıyor
Denetçiler, yaka ve boyunlarına takılı kameralarla görüntülü ve sesli kayıt aldı. Toplanan veriler özel tutanaklarla zabıta ekiplerine teslim edildi. Böylece kentle ilgili tespitler bilimsel yöntemlerle arşivlendi ve raporlandı.
Dr. Pelin Özden: “Özgün ve inovatif bir çalışma”
Projenin fikir ekibinden İzmir Kavram Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Dr. Pelin Özden, sistemin Türkiye’de bir ilk olduğunun altını çizdi: “Özgün, inovatif bir proje. Katılımcılığın, yurttaş biliminin ön plana çıktığı bir çalışma. Vatandaşların yerel yönetim hizmetlerini denetleyebileceği, karar alma mekanizmalarına aktif katılım sağlayacağı bir proje. Tarafımıza 2 bin 911 başvuru ulaştı. Açık ve şeffaf bir süreçle programımızı başlattık.”
Aşağıdan yukarıya veri üretimi hedefleniyor
Dr. Özden, kent denetçilerinin sahadan topladığı kayıtların belediye için önemli bir referans olacağını belirtti: “Çevresel denetim ve kültürel mirasla ilgili veriler toplandı. Bunlar kameralarla kayıt altına alındı ve zabıtayla paylaşıldı. Aşağıdan yukarıya kentsel veri üretimi söz konusu oldu.”
“Vatandaşın da görevini yerine getirmesi gerekiyor”
Projeye katılan Aleyna Polater, “Kenti bir yurttaş olarak denetlemek herkesin istediği bir şey. Bazen aksaklıklar oluyor, bunlar için birebir görüşme istenebiliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde kime ne diyeceğimi, nasıl ilerleyebileceğimi öğrenmek istedim. Nasıl çalışılıyor, nasıl işlem yapılıyor, bunları bilmek istedim. Her şey aslında belediyenin sorumluluğunda değil. Bizim de vatandaşlar olarak üzerimize düşen görevi yerine getirmemiz gerekiyor. Bu yolda adım attım. Çok doğru ve güzel bir karar olduğunu düşünüyorum” dedi.
60 yıldır İzmir’de yaşadığını aktaran Şaban Öngören de, “İşimden dolayı hemen hemen kentin her yerini dolaşıyorum. Gördüğüm sorunların çözülmesi, yetkililere bildirilmesi için bu uygulamayı bekliyordum. Görünce hemen başvurdum. Vatandaşlar her şeyi belediyeden bekliyorlar. Şimdi görev alınca gerekli yerlere ikaz ve bildirimde bulunabileceğiz. Çok faydalı bir çalışma olacağını düşünüyorum. Devam etmesi ve denetçi sayısının çoğalması lazım” diye konuştu.
İzmir için önemli hedefler belirlendi
Kent Denetçileri uygulaması, Avrupa Birliği (AB) Projesi IMPETUS kapsamında 509 girişim arasından ilk 20 proje arasında yer alarak finale kalmıştı. Yurttaş Akademisi-Kamu Denetçileri Programı, İZQ Girişimcilik Merkezi’nde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay’ın ev sahipliğinde düzenlenen toplantıyla kamuoyuna tanıtılmış, gönüllü denetçiler 2 bin 911 başvuru arasından noter huzurunda kurayla ve mülakatlarla belirlenmişti. Projeyle çevre kirliliği, kentsel hijyen ve yeşil alanların korunması gibi kritik konuların kent denetçilerinin aktif katılımıyla doğrudan sahada tespit edilmesi hedefleniyor. Kent Denetçileri programı, çevre kirliliği ve iklim değişikliği gibi konularda toplumsal farkındalık yaratıyor ve veri üretimi sürecini artırıyor. Çevre hakkı ve sağlıklı kentler konusunda farkındalık oluştururken aynı zamanda yurttaşları kentsel sürdürülebilirlik konusunda aktif aktörler haline getiriyor.
İZPA öncülüğünde başladı
Çalışmada; İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Zabıta Dairesi Başkanlığı, Kent Tarihi, Tanıtım ve Turizm Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı, Basın, Yayın ve Halkla İlişkiler Dairesi Başkanlığı, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı, Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlığı, Çevre Koruma Dairesi Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, İzmir Kent Konseyi Engelli Meclisi ve Kentsel Adalet ve Eşitlik Şube Müdürlüğü yönetici ve yetkilileri yer aldı. Sağlıklı bir koordinasyonla süreci yürüten birimler, Türkiye’de bir ilk olan çalışmayı İZPA öncülüğünde başlattı.
