Sayıştay Başkanlığı'nın İzmir Karşıyaka Belediyesi'ne ilişkin 2024 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu, belediyenin mali yönetimi ve idari uygulamalarında bir dizi mevzuata aykırı bulguyu ortaya çıkardı. Raporda, denetim görüşünün dayanağını oluşturan önemli mali kayıt uyumsuzlukları ve yasal sınırların üzerinde personel alımı gibi dikkat çekici ihlallere yer verildi.
Mali tablolarda uyumsuzluk ve kayıt eksiklikleri
Raporda, Karşıyaka Belediyesi'nin mali tablolarının güvenilirliğini zedeleyen üç temel bulguya dikkat çekildi:
• Taşınmaz icmal cetveli ile muhasebe kayıtlarının birbirini tutmaması.
• Kamu İdaresinin yapılandırılmış alacakları ile muhasebe kayıtlarının farklılık göstermesi.
• Belediye tarafından üretilen bazı ürünlerin muhasebe kayıtlarına alınmaması.
Personel gideri sınırı aşıldı, izinsiz personel alındı
Sayıştay raporundaki en kritik bulgulardan biri, belediye şirket personeli dahil toplam personel giderlerinin yasal sınırın çok üzerine çıkması oldu. Personel giderlerinin, en son yıl gerçekleşen bütçe gelirlerinin yeniden değerleme oranıyla çarpılması sonucu bulunan tutarın mevzuatta belirlenen %40 sınırına karşılık, %55,52 oranında gerçekleştiği tespit edildi. Bu oranın aşılmasına rağmen, ilgili mevzuata aykırı olarak ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'ndan izin alınmaksızın belediye şirketlerine 183 yeni personel istihdam edildiği belirlendi.
İhale ve alım süreçlerinde usulsüzlükler
Denetimler sırasında kamu ihale mevzuatına aykırı uygulamalar da saptandı:
• Mal alımlarının, doğrudan temin yöntemini kullanabilmek amacıyla parasal limitlerin altında kalacak şekilde kısımlara bölünmesi.
• Bir yapım işinde, zorunlu olan uygulama projesi veya kesin proje hazırlanmadan ön proje üzerinden ihaleye çıkılması.
Kamu mallarının amaç dışı kullanımı ve takipsizlik
Raporda kamu mallarının yönetimi ve denetimi konusunda da eksiklikler bulunduğu belirtildi:
• Belediye şirketinin kiralamış olduğu bir taşınmazı, kiralama süresini aşacak şekilde ve İdareden yazılı izin almaksızın alt kiracıya kiralayarak kullandırması.
• İmar planında otopark alanı olarak belirlenmiş bir yerin, Spor Kulübü Derneği'nin kullanımına bırakıldığı ve Derneğin bu alanı bir inşaat firmasına kiralayarak amacı dışında gelir elde ettiği tespit edildi.
• İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı olmadan faaliyette bulunan işyerlerinin bulunduğu ve ruhsat alma zorunluluğu bulunmayan bazı işyerlerine Çevre Temizlik Vergisi mükellefiyeti tesis edilmediği belirlendi.
• Sayıştay ilamlarından kaynaklanan toplam 339.146,98 TL tutarındaki kamu alacağının tahsil edilmesi için gerekli işlemlerin yapılmaması.
Bütçe gerçekleşmeleri ve faiz yükü
Karşıyaka Belediyesi'nin 2024 yılı için tahmini 2.375.000.000,00 TL olan bütçe gelirleri, yıl sonunda net %65,92 oranında 1.565.803.690,13 TL seviyesinde gerçekleşti. Sermaye Giderleri ise bütçe ödeneğinin sadece %22,25'i oranında kaldı. Mali disiplin konusunda ise, vergi ve primler ile elektrik faturalarının zamanında ödenmemesi nedeniyle bütçeye ek faiz yükü getirildiği tespit edildi.
Belediye, rapor bulgularına karşı verdiği yanıtta, ilgili mevzuat hükümlerine tam olarak riayet edileceği, personel istihdamında gerekli izinlerin alınacağı ve kamu alacaklarının tahsili için idari işlemlere başlanıldığı yönünde taahhütte bulundu.
