Bu odalardan en büyüğünün yüzeye sadece 5 kilometre mesafede olduğu ve deprem gibi etkenlerle yeniden püskürme riski taşıdığı belirlendi.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Özgür Karaoğlu liderliğindeki ekip, TÜBİTAK destekli proje kapsamında 3,5 yıl boyunca özel tasarım sismometrelerle Kula, Demirci, Selendi, Salihli, Alaşehir ve İzmir’in Kiraz ilçesini kapsayan 10 bin kilometrekarelik alanı mercek altına aldı. Jeoloji ve jeofizik uzmanlarından oluşan ekip, dünyada sayılı örneği bulunan bir yöntemle magma odalarının yerini belirledi.
5 KİLOMETRE DERİNLİKTEKİ DEV MAGMA KÜTLESİ
Araştırma sonucunda 5 ila 30 kilometre boyutlarında değişen, yüzeyden 15 ila 30 kilometre derinliklerde yer alan magma odaları tespit edildi. Ancak en dikkat çeken bulgu, bölgedeki jeotermal sistemi ısıttığı düşünülen dev bir magma kütlesinin yüzeye yalnızca 5 kilometre kadar yaklaşmış olması. Bu durum, bölgeyi olası volkanik risk açısından kritik seviyeye taşıyor.
4 BİN 700 YILDIR SESSİZ… AMA YENİDEN UYANABİLİR
Kula, yaklaşık 2 milyon yıldır aktif volkanik geçmişe sahip ve yüzlerce lav konisi ile lav akıntısına ev sahipliği yapıyor. Bölgedeki son volkanik patlama ise 4 bin 700 yıl önce gerçekleşti. Ancak Prof. Dr. Karaoğlu’na göre, aktif fay hatları ile iç içe olan bu magma odaları, olası bir depremle yeniden harekete geçebilir:
“Magma odalarının duruşu, dizilişi ve yüzeye yakınlıkları, yeniden faaliyete geçebileceklerini gösteriyor. Depremler, magmayı tetikleyerek volkanik patlamalara neden olabilir.”
TÜRKİYE’DE İLK, DÜNYADA SAYILI ARAŞTIRMALARDAN
Kullanılan yöntemle magma odalarının haritalandırılması Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşırken, dünya çapında da nadir yapılan çalışmalardan biri olarak kayıtlara geçti. Uzmanlar, bölgedeki sismik hareketlerin yakından izlenmesi gerektiği konusunda uyarıyor.
Kula Peribacaları ve genç volkanik yapılarıyla turistik bir cazibe merkezi olsa da, yerin altında sessizce bekleyen dev magma kütleleri bölgenin jeolojik açıdan “uyanma” potansiyelini koruduğunu gösteriyor.
