Van Gölü’nden sonra ülkenin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü, 90 yılda yüzde 85 oranında küçüldü. Kuraklık ve bölgedeki yoğun su kullanımı nedeniyle gölde su seviyesinin düşmesi, tuz kütlelerinin ortaya çıkmasına neden oldu.
Aksaray, Konya ve Ankara sınırları içinde yer alan gölde küçülmenin en büyük sebeplerinden biri, bölgedeki 200 bin civarındaki su kuyusu olarak öne çıkıyor. Bunun yanında iklim değişikliği ve tarım alanlarının aşırı sulanması göldeki su kaybını hızlandırıyor.
“Göl 90 yılda yüzde 85 küçüldü”
Jeoloji Mühendisleri Odası Aksaray İl Temsilcisi Tayfun Aydın, göldeki küçülmeye ilişkin şu bilgileri verdi:
"Tuz Gölü 7 bin 200 kilometrekare alanıyla Van Gölü'nden sonra Türkiye'nin ikinci büyük gölüdür. Gölün su yüzeyleri alanıyla ilgili olarak ilk çalışma 1915 yılında askeri haritalar ile yapılmış ve 2 bin 164 kilometrekare olarak tespit edilmiştir. 1987 yılında uzay fotoğraflarından yapılan çalışma sonucunda bu alan 926 kilometrekare alana küçüldüğü belirlenmiştir. Ardından 2005 yılında Aksaray Üniversitesi ve bilim insanlarının yaptığı çalışmalar sonucunda bu alan 326 kilometrekareye küçülmüştür. Dolayısıyla 90 yılda yüzde 85 oranında gölde bir küçülme olmuştur ve hala kar ve yağmur yağışlarının olmamasından dolayı Tuz Gölü küçülmeye devam ediyor"
20 bin su kuyusu ve bilinçsiz tarım etkisi
Tayfun Aydın, iklim değişikliği ve kuraklığın göldeki küçülmenin ana nedenleri olduğunu belirterek, bölgedeki su kullanımına dikkat çekti:
"Sulak alanların azalması ve bitme noktasına gelmesinin ana sebebi iklim değişikliği ve kuraklıktır. Tuz Gölü'nü besleyen Peçenek Suyu, İnsuyu ve Uluırmak gibi akarsular artık yağmur ve kar suları olmadığı için burayı besleyemez hale geldi. Aksaray Eskil ve Tuz Gölü Türkiye'nin en az yağış alan yeridir. Metrekareye 324 kilogram yağış düşmektedir. Oysaki Türkiye ortalaması metrekareye 574 kilogramdır. Dolayısı ile bölgemiz en az yağış alan yerlerden birisidir. İklim değişikliği ve bilinçsiz tarım bu Tuz Gölü'nün bitme noktasına gelmesine neden olmuştur. Çünkü Eskil ve çevresinde 15 bini kaçak 5 bini ruhsatlı 20 bin civarında kuyu bulunmaktadır. Eskiden ilk su seviyeleri 1,5 metrede çıkar, kuyu derinliği 80 metreye kadar inerdi. Günümüzde ilk su seviyesi 80 metre inerken kuyu derinlikleri ise 300 metreye kadar inmiştir. Aksaray yöresinde çok su isteyen ürünler ekiliyor. Mısır ve yonca gibi ürünler ekiliyor. Dolayısı ile mısır ve yoncadan vazgeçip onun yerine arpa gibi ürünler ekilmeli, bunlara destek verilmeli. Suyu korumalıyız, Tuz Gölü'nü korumalıyız. Tuz Gölü'nü korumanın birinci yolu şu andaki mevcut suları idareli kullanmak, tasarruflu kullanmaktır"
Uzmanlar, göldeki küçülmenin devam ettiğine dikkat çekerek, acil önlem alınması gerektiğini vurguluyor.
