ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimi yeniden yükselişe geçti. ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e uygulanacak mevcut gümrük vergilerine ek olarak yüzde 100 ek vergi uygulanacağını duyurdu. Açıklama sonrası ABD borsası ve kripto para piyasalarında sert düşüşler yaşandı.
Trump, Çin’in 1 Kasım’dan itibaren ürettiği ürünlere yönelik geniş kapsamlı ihracat kontrolleri uygulayacağını öne sürdü. ABD olarak, 1 Kasım’dan itibaren Çin ürünlerine ek yüzde 100 gümrük vergisi uygulanacağını belirtti. Ayrıca kritik yazılımlara da ihracat kontrolü getirileceğini açıkladı. Başkan Trump, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile Güney Kore’deki APEC Zirvesi’nde görüşme planı olup olmadığı sorusuna, görüşmenin iptal edilmediğini ancak belirsiz olduğunu ifade etti.
Liman ücretlerinde misilleme başladı
Çin, ABD’ye ait gemiler için yeni liman ücretleri getireceğini duyurdu. Ücretler salı günü yürürlüğe girecek ve 2028’e kadar kademeli olarak artırılacak. Başlangıçta ton başına 400 yuan (yaklaşık 56 dolar) olan ücret, 2027’de 880 yuana (123 dolar), 2028’de ise 1.120 yuana (157 dolar) çıkacak. ABD de 14 Ekim’den itibaren Çin yapımı veya Çinli şirketlere ait gemilerden liman başına ücret alacak. Büyük konteyner gemilerinde bu rakamın 1 milyon doları aşabileceği öngörülüyor.
Pekin’den sert tepki
Çin Ulaştırma Bakanlığı, ABD’nin liman ücretlerini “ayrımcı ve uluslararası ticarete zarar veren” bir uygulama olarak nitelendirdi. Çin Ticaret Bakanlığı ise karşı önlemlerin “adil rekabeti korumaya yönelik meşru savunma” olduğunu açıkladı.
Ticaret ateşkesi sona eriyor
ABD ve Çin arasındaki 90 günlük ticaret ateşkesi kasım başında sona eriyor. Karşılıklı yaptırımlar, iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerini yeniden gerginleştirirken, ABD’nin tarım ve enerji ihracatı sert düşüş yaşadı. Çinli ithalatçılar bu ürünleri almaktan kaçınıyor.
Borsalar ve kripto piyasası sarsıldı
Trump’ın açıklamalarının ardından ABD borsaları ve Bitcoin başta olmak üzere bazı kripto para birimlerinde sert düşüş görüldü. New York borsası haftanın son işlem gününü sert kayıpla kapatırken, Bitcoin gün içinde 122 bin 500 dolardan 102 bin dolara geriledi. Ethereum (ETH) 3 bin 673 dolara, Solana (SOL) ise 176 dolar seviyesine geriledi.
