Türkiye, erken başlayan ve sertleşen kış koşulları nedeniyle solunum yolu enfeksiyonlarında (S.Y.E.) ciddi bir artış dönemi yaşıyor. Başta büyükşehirler olmak üzere birçok kentteki acil servis ve yoğun bakım ünitelerinde son iki haftada olağandışı bir yoğunluk gözlemleniyor.
Uzmanlar, bu yoğunluğun; Influenza (Grip), Respiratuvar Sinsityal Virüs (RSV) ve COVID-19'un (JN.1 varyantı) eş zamanlı olarak yayılmasından kaynaklandığını ve mevcut durumu "salgın" olarak nitelendirilebileceğini belirtiyor. Türk Tabipleri Birliği (TTB) de bu artış nedeniyle Sağlık Bakanlığı'na önlem alma çağrısı yaptı.
Hangi bölgelerde vaka artışı daha yoğun?
Soğuk hava dalgasının yoğun olduğu Marmara, İç Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerindeki büyük kentlerde hastane başvuruları zirveye ulaştı. Kalabalık ve kapalı alanlarda geçirilen sürenin artması, virüslerin hızla yayılmasına zemin hazırlıyor.
Risk grubunda kimler var?
Solunum yolu enfeksiyonları özellikle aşağıdaki risk grupları için hayati tehlike oluşturmaktadır:
-
65 yaş ve üzeri bireyler: Bağışıklık sisteminin zayıflığı ve altta yatan kronik hastalıklar (KOAH, kalp yetmezliği) nedeniyle zatürre (pnömoni) riski çok yüksek.
-
2 Yaş altı bebekler ve küçük çocuklar: Özellikle RSV (Respiratuvar Sinsityal Virüs), bebeklerde bronşiyolite (küçük hava yollarının tıkanması) neden olarak hızlı solunum ve morarmaya yol açabilir.
-
Kronik hastalığı olanlar: Diyabet, astım, kronik böbrek yetmezliği ve bağışıklık baskılayıcı tedavi gören hastalar.
Uzmanların uyardığı tehlikeli belirtiler (Ne zaman acile gitmeli?)
Soğuk algınlığı (Nezle) ve Grip (Influenza) belirtileri sıklıkla karıştırılsa da, uzmanlar özellikle risk gruplarında aşağıdaki 4 tehlikeli belirti ortaya çıktığında vakit kaybetmeden tıbbi yardım alınması gerektiğini vurguluyor:
| Tehlikeli belirti | Hangi hastalıkla ilişkili? | Risk grubu için anlamı |
| 1. Nefes darlığı/Hızlı soluk alma | Grip, RSV, Zatürre | Akciğerlerin virüs/bakteri nedeniyle zarar gördüğü, solunum yetmezliği başlangıcı. |
| 2. 3 günden uzun süren yüksek ateş (39°C Üstü) | Grip, COVID-19, Bakteriyel Enfeksiyon | Vücudun enfeksiyonla baş edemediğini veya ikincil (bakteriyel) bir enfeksiyon geliştiğini gösterir. |
| 3. Bilinç bulanıklığı/Uyanmada zorluk | Grip, COVID-19 | Yaşlılarda veya çocuklarda ciddi sıvı kaybı (dehidratasyon) veya virüsün sinir sistemini etkileme ihtimali. |
| 4. Kusmaya bağlı sıvı kaybı | Grip (Çocuklarda), RSV | İdrar miktarında azalma ve ağız kuruluğu ile birlikte görülmesi, hastanede serum tedavisini gerektirebilir. |
Korunma ve önleme yolları
Salgın yayılımını durdurmak için TTB ve diğer sağlık kuruluşları, en temel önlemlerin tekrar uygulanması gerektiğini belirtiyor:
-
Maske kullanımı: Kalabalık, havalandırılmayan kapalı alanlarda ve tüm sağlık kuruluşlarında maske takılması.
-
Hijyen: Ellerin sık sık yıkanması, ellerin ağıza ve buruna temas ettirilmemesi.
-
İzolasyon: Hastalık belirtisi olan kişilerin (özellikle ilk 48 saatte bulaştırıcılık en yüksektir) işe, okula veya toplu alanlara gitmemesi, evde istirahat etmesi.
