İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentin deprem güvenliğini artırmak amacıyla yürüttüğü bilimsel araştırmaları çok yönlü biçimde sürdürüyor. Afet İşleri Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda yürütülen yapı envanteri, zemin çalışmaları ve kara-deniz depremsellik araştırmaları, kente dair kritik verilerin elde edilmesini sağladı.
Bornova’nın zemin yapısı için 7 bin hektarlık alan tarandı
Bornova ilçesinde gerçekleştirilen mikrobölgeleme projesi kapsamında 7 bin hektarlık alan ayrıntılı biçimde incelendi. Proje dahilinde Evka 3, Işıkkent, Mevlana, Kazım Dirik, Altındağ ve Bornova merkezi çevresinde 1375 sondaj kuyusu açıldı.
Bu kuyulardan alınan numuneler, İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraki Egeşehir Laboratuvarı’nda analiz edildi. Yaklaşık üç yıl süren süreçte, zemin mekaniği kapsamında 20 bin, kaya mekaniği kapsamında 12 bin olmak üzere toplam 32 bin deney gerçekleştirildi.
Veriler riskli zeminleri ortaya çıkaracak
Elde edilen deney sonuçları, uzman ekipler tarafından değerlendirilerek Bornova’nın jeolojik yapısı ve zemin özellikleri detaylı biçimde ortaya konacak. Böylece, riskli zemin bölgeleri saptanarak deprem güvenliği açısından kritik bilgiler elde edilecek.
Bu sonuçların, bölgede yapılacak yeni yapıların tasarım parametreleri açısından da yol gösterici olması bekleniyor.
Deprem güvenliği için bilimsel adımlar
İzmir Büyükşehir Belediyesi, deprem riskine karşı sadece Bornova’da değil, kentin farklı bölgelerinde de mikrobölgeleme ve yapı envanteri çalışmalarını sürdürüyor. Elde edilen veriler, kentsel dönüşüm planlamalarından yapı güvenliği yönetmeliklerine kadar pek çok alanda kullanılacak.
Bornova’nın zemin yapısı 3 boyutlu modellenecek
Çalışmalara dair bilgi veren Egeşehir Laboratuvarı’nda görevli Teknik Şef Gökçe Nazlı Kalbaz, Bornova mikrobölgeleme çalışmasını bir bütün olarak ele aldıklarını belirterek, “Bu kapsamda jeolojik ve jeofizik çalışmalar, tıbbı jeoloji, hidrojeoloji, tektonik alanda yapılan çalışmalar, paleosismolojik çalışmalar, dinamik analizler mevcut. Bornova bölgesinde yapılan çalışmalardan elde edilen veriler sonucunda ilçeye ait deprem tehlikesi, zemin davranışı ve yerleşime uygunluk durumunun değerlendirilmesi amaçlandı. Nihai hedef ise kentsel planlama, afet yönetimi ve inşaat mühendisliği uygulamaları için destek sistemi oluşturmak” dedi.
1375 sondaj kuyusu açıldı
Mikrobölgeleme için ilçede toplam 1375 sondaj kuyusu açıldığını vurgulayan Gökçe Nazlı Kalbaz, “Laboratuvarda zemin mekaniği kapsamında yaklaşık 20 bin, kaya mekaniği kapsamında ise 12 bin adet deney yaptık. Toplamda 32 bin deneyi tamamlamış olduk. Bu çalışmayı 20 kişilik ekiple 3 yıl boyunca sürdürdük. Deneyler tamamlanarak, raporlandı” dedi.
Sahada alınan jeofizik ölçümlerin, yapılan paleosismik çalışmaların Bornova’nın zemin yapısının 3 boyutlu olarak tasarlanmasında çok önemli role sahip olduğuna dikkat çeken Kalbaz, şunları söyledi: “Elde edilen verilerle kent planlamasına doğrudan veri sağlayacak haritalar da oluşturuldu. Bölgenin sıvılaşma potansiyelini anlatan haritalar, zemin büyütmesine ait haritalar, yer ivmesi kayıtları ve yerleşime uygunluk ile ilgili oluşturulan haritalar… Bunlar afet ve risk yönetiminin yanı sıra kent planlamasına doğrudan veri olarak aktarılacak ve kullanılacak veriler. Bornova mikrobölgeleme projesinin ardından Karşıyaka’dan elde edilecek numuneler üzerinde deney yapmaya başlayacağız.”
