Dicle Nehri'nin Diyarbakır sınırları içindeki bazı bölgelerinde balık ölümleri görüldü. Nehir, yalnızca balık türlerine değil, birçok kuş ve sürüngen türüne de ev sahipliği yapıyor. Uzmanlar, son yıllardaki sıcak hava dalgaları, kuraklık ve insan kaynaklı etkilerin, nehir ekosistemini olumsuz etkilediğini belirtiyor.
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Tarık Çiçek, Dicle Nehri’nde yaklaşık 40’tan fazla balık türünün yaşadığını söyledi. Çiçek, nehirdeki sürüngen, kurbağa ve kuş çeşitliliğine dikkat çekerken, son yıllarda yağışların azalması ve sıcaklıkların artmasının balık ölümlerine yol açtığını ifade etti.
Dr. Çiçek, "Toplu balık ölümleri daha çok Hevsel Bahçeleri kısmı ve onun aşağı tarafı, Bismil ilçesine doğru olan kısımda bu tür vakaların arttığı görülmekte. Şundan kaynaklanıyor olabilir. Nehir burada durağanlaşıyor. Suyun akıntı hızı yavaşlıyor. Yağışların az olması, suyun debisinin yeteri kadar fazla olmaması, buna bağlı olarak nehir yapısının kirlenmesi ister istemez beraberinde bu tür balık ölümleri gibi olumsuz sonuçların ortaya çıkmasına neden oluyor" dedi.
Nehir çevresindeki yerleşim alanlarının ve tarım arazilerinin artmasının da durumu etkilediğini belirten Çiçek, "Dolayısıyla nehrin hem doğusunda, hem batısında bunların dışında tarım arazilerinin fazla olması ve burada tarımın aktif olarak yapılması sonucu hem nehirden su çekilmekte, hem de tarımda kullanılan ilaçlar ve gübre suları da nehir sistemine katılmakta. Bu da bir kirliliğe sebep olabilmektedir. Muhtemelen nehrin doğu tarafında imara açılan yeni yerleşim yerlerinde ve üniversitenin olduğu taraftaki kanalizasyon ya da atık sular nasıl, nerede nehre katılıyor mu, katılmıyor mu onun araştırılması gerekiyor" diye konuştu.
Dicle Nehri’nde balık ölümlerinin özellikle nisan, mayıs ve ekim aylarında yaşandığını vurgulayan Çiçek, geçmişle kıyaslama yaparak, "Eskiden balık tür sayısı fazla. Bundan 20-30 yıl önce gördüğümüz bazı balık türlerini nehirde artık göremiyoruz. Gerekçe, kirlenme, bunların hassas olması, temiz suları sevmesi, nehrinde özelikle 20-30 yılda aşırı derecede kirlenmesi. Bunun akabinde meydana gelen olumsuz koşullar bazı balık türlerinin artık yavaş yavaş nehirde azalmasına ve hatta yok olmasına sebep olabilmekte" dedi.
Çiçek, çözümün insan bilinç ve duyarlılığında olduğunu belirterek, "İnsanların biraz daha duyarlı olması lazım. Suyu tasarruflu kullanması lazım ve nehri kirletmememiz lazım. Sonuçta yağışlar azaldı. Evet, yağmuru yağdıramıyoruz ama en azından kirliliği ve kirliliğe sebep olan etmenleri düşürebiliriz. Burası, aynı zamanda zengin bir biyoçeşitlilik alanı. Buranın mutlak bir şekilde korunması gerekiyor" ifadelerini kullandı.
