Balıkesir’in gözde turizm merkezi Ayvalık, birbirinden büyüleyici koyları ve tarihi yapılarıyla ünlü. Ancak Cunda Adası’nın kıyısında sessizce ayakta kalmaya çalışan ve yıllardır kapılarını ziyaretçilere kapatan bir yer daha var: Ayışığı Manastırı. Tarihiyle merak uyandıran bu yapı, hem gizemli atmosferi hem de kaderine terk edilmiş haliyle görenleri derin düşüncelere sürüklüyor.
Kesin inşa tarihi hâlâ sır gibi saklanan manastırın geçmişi 18. yüzyıla kadar uzanıyor. Çevresi yüksek taş duvarlarla çevrili olan yapı, yıllar önce hem inanç turizminin hem de keşişlerin önemli duraklarından biriydi. Manastırın kalbinde yükselen kilise ise, doğuya bakan kubbesi ve dikdörtgen planıyla adeta geçmişten bir hatıra gibi Cunda’nın rüzgarlarında yankılanıyor.
Kilisenin en dikkat çekici ayrıntısı ise sarımsak taşından yapılmış giriş kapısı. Bu taş, bölgenin yapı kültürünün önemli bir parçası ve zamana karşı direncin bir simgesi olarak biliniyor. Uzmanlar, taşların işçiliğine ve mimari izlerine bakarak yapının 1850’li yıllarda büyük bir yıkım geçirdiğini ve sonrasında yeniden inşa edildiğini söylüyor. Yani her bir taşın altında farklı bir tarih yatıyor.
Ancak yıllar manastıra iyi davranmadı. Doğal afetler, bakımsızlık ve insan eliyle yapılan tahribat sonucu büyük ölçüde yıkılan bu eşsiz yapı bugün sessizliğe gömülmüş durumda. Çevresindeki dikenli teller ve kapanan kapılar, onu sadece uzaktan izlemekle yetinen meraklı gözlere teslim ediyor.
Ayvalık’ın saklı tarihine tanıklık etmek isteyenler için Ayışığı Manastırı hâlâ bir sır kapısı gibi… Kim bilir, belki de gelecekte restore edilip eski görkemine kavuşur ve ziyaretçilere kapılarını yeniden aralar. Şimdilik ise Cunda Adası’nın tenha bir köşesinde, taşlarıyla geçmişin izlerini fısıldamaya devam ediyor.
