Urla’da düzenlenen 2. Uluslararası Urla Zeytin ve Sanat Festivali kapsamında “Tarım ürünlerinin bölge kalkınmasındaki yeri: Zeytin Yasası” paneli yoğun ilgi gördü. Panelde İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, zeytinliklerin korunmasının önemine dikkat çekti. Tugay, “Zeytinlikleri korumak, bir kentin değil; tüm ülkenin geleceğini korumak demektir” dedi.
Panel, Köstem Zeytinyağı Müzesi Kurucusu Doç. Dr. Levent Köstem’in moderatörlüğünde gerçekleştirildi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın, Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan ve Bozcaada Belediye Başkanı Yahya Göztepe’nin katıldığı etkinlikte, zeytinle ilgili yasalar, üretimin geleceği ve markalaşma konuları ele alındı. Başkan Tugay ayrıca üreticilere sağlanan destekleri anlattı.
Tugay: Üreticinin geleceğe dair güveni sarsılıyor
Zeytin Yasası ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Başkan Tugay, “Kamuoyunda 'Zeytin Yasası' olarak bilinen düzenleme teklifine dair endişelerimizi açıkça paylaşmak isterim. Bu teklif, zeytinliklerin madencilik ve enerji faaliyetlerine açılmasına imkân tanıyan hükümler içeriyor. Oysa Türkiye’de yürürlükte olan 3573 sayılı yasa, zeytinliklerin korunmasını açık bir şekilde güvence altına alıyor. 24 Temmuz 2025 tarihinde yürürlüğe giren 7554 sayılı Kanun ile 3213 sayılı Maden Kanunu’nda Geçici 45. Madde ile yapılan değişiklik kapsamında, zeytinlik alanlara ilişkin hükümler yeniden düzenlendi. Maden Kanunu’ndaki bu değişiklik yıllardır zeytinleri koruyan 3573 sayılı kanun ile çelişmektedir. Bu değişiklik, uzun yıllar sonra ürün veren bir tarımsal yatırımın yok edilmesi, yerel geçimin ve kırsal ekonominin zedelenmesi, ekosistemin geri dönüşsüz biçimde tahrip edilmesi, gıda güvenliğinin, ihracat kapasitesinin ve ülke ekonomisinin riske atılması anlamına gelir. Daha da önemlisi, üreticinin geleceğe dair güvenini sarsar. Tarımda güven duygusu kaybolduğunda, bölgesel kalkınma da zarar görür. Taşıma veya ‘eşdeğer alan’ yaratma gibi öneriler teknik olarak da ekonomik olarak da gerçekçi değildir. Zeytin ağacının verimi, toprağın hafızasıyla birlikte büyür; başka yere taşınarak yeniden kurulamaz. Bu nedenle, zeytinliklerin madenciliğe açılması yalnızca bir çevre meselesi değildir; aynı zamanda bir kalkınma, ekonomi ve gıda güvenliği meselesidir. Zeytinlikleri korumak, bir kentin değil; tüm ülkenin geleceğini korumak demektir” ifadelerini kullandı.
İzmir’in tarımına destek mesajı
Ege Bölgesi’nin tarım açısından önemli bir potansiyele sahip olduğunu vurgulayan Tugay, “İzmir'de 350 bin hektarlık alanda tarım yapılıyor. 190 bin hane çiftçilikle uğraşıyor. İzmir'in birbirinden farklı bir sürü havzası var. Ancak politikaların biraz yerelleşmesi lazım. Bu bakış açısıyla çalışıyoruz. Zeytin çok özel bir yere koyduğumuz ürün, bağcılık da öyle” dedi.
Tugay, gıdanın gelecekte kritik bir öneme sahip olacağını belirterek, zeytin üretiminde kalite ve markalaşmanın artırılması gerektiğini söyledi. “Yerel tarım konseyleri olması gerekiyor. Biz İzmir Tarım ve Gıda Konseyi oluşturduk aslında. Ama bölgelerin sorunlarının aynı olmadığını anladık. Daha yerelleştirerek gitmeli, belki Urla'nın kendisinin tarım ve gıda konseyi olmalı. Biz İzmir'in tarımını her anlamda destekleme konusunda çok kararlıyız” dedi.
Diğer başkanlardan zeytincilik vurgusu
Balıkesir Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Akın, Balıkesir’de 13 milyona yakın zeytin ağacı olduğunu hatırlatarak, “Balıkesir'de zeytinliklerimizin talan edilmesine asla izin vermiyoruz. Biz elimizden geleni yapıyoruz. Zeytin bereketin sembolüdür. Zeytine göre hayatımızı yönlendirmek zorundayız. Bu yasa nedeniyle her şeyi bir kenara bırakacak halimiz yok” dedi.
Urla Belediye Başkanı Selçuk Balkan ise, “Zeytincilik Yasası 11 kez meclise sunulmuş. Tam 10 kez değiştirilmek istendi, kamu yararı da öne sürülerek zeytinlik alanların enerji ve maden aramalarına açılması üzerine karar aldılar. Zeytin ve üzüm bu topraklarda bize bırakılan en büyük miras. Biz burada mücadelemize devam edeceğiz. Bizler kendimizi zeytine göre şekillendirmeliyiz. Taşımak, kaybolmasına neden oluyor. Direnmeye devam edeceğiz” ifadelerini kullandı.
Bozcaada Belediye Başkanı Yahya Göztepe de, “3 bin yıllık bağcılık geçmişimiz var. Bizim de bu yıl 6. kez düzenlediğimiz bir zeytin festivalimiz bulunuyor. Bu yasa zeytinciliğin idam fermanıdır. Hep beraber olmalıyız. Günümüzde çok zor koşullarda belediye başkanlıkları yapıyoruz. Büyükşehir belediye başkanlarımız bambaşka tehdit altında. Herkes yaptığını 10 defa düşünüyor. Böyle zamanlarda tek yapabileceğimiz şey birlik olmak. Bir olmalıyız, bu tehdide karşı savaş açmalıyız” diye konuştu.
