Uyku, hem zihinsel hem de fiziksel sağlığımız için vazgeçilmez bir süreç. Ancak günümüzde milyonlarca kişi, uykuya dalamama, gece uyanıp tekrar uyuyamama gibi sorunlar nedeniyle ciddi bir uyku bozukluğu olan insomnia ile mücadele ediyor.
UYKUSUZLUK NEDİR VE NEDEN ORTAYA ÇIKAR?
Uykusuzluk, kişinin uykuya geçmekte zorlanması, uykunun sık sık bölünmesi veya sabah çok erken uyanıp tekrar uyuyamaması gibi durumlarla tanımlanır. Bu durum geçici olabileceği gibi, bir aydan uzun süren kronik uykusuzluk haline de gelebilir.
En yaygın nedenler arasında stres, depresyon, kafeinli içeceklerin tüketimi, ağır gece yemekleri, uyku düzenindeki değişiklikler ve bazı ilaçların yan etkileri yer alır.
UYKUSUZLUK BELİRTİLERİ NELERDİR?
Uykuya dalmada zorluk
Geceleri sık sık uyanma
Sabah çok erken uyanma
Gün içinde yorgunluk ve enerji düşüklüğü
Sinirlilik, gerginlik, konsantrasyon bozukluğu
İş ve günlük hayatta performans düşüşü
Bu belirtileri yaşayanların vakit kaybetmeden bir uzmana danışması büyük önem taşıyor.
TEŞHİS NASIL KONULUR?
Uykusuzluk şikayetiyle başvuran kişilere öncelikle detaylı bir değerlendirme yapılır. Kan testleriyle hormonal ya da fiziksel bir neden araştırılır. Gerekli durumlarda hasta, uyku merkezlerine yönlendirilerek polisomnografi adı verilen uyku testi ile bir gece boyunca detaylı izlenir. Bu test sayesinde uykusuzluğun kaynağı net biçimde belirlenebilir.
UYKUSUZLUĞA KARŞI KİMLER RİSK ALTINDA?
Kadınlar: Hormonal değişiklikler (adet, menopoz, hamilelik)
Yaşlı bireyler: 60 yaş üzeri kişilerde daha yaygın
Kronik hastalığı olanlar: Kalp, tiroid, astım vb.
Zihinsel sağlık sorunları yaşayanlar: Anksiyete, depresyon
Stresli yaşam tarzına sahip olanlar
Vardiyalı çalışanlar ve sık seyahat edenler
SAĞLIKLI BİR UYKU İÇİN UZMANLARDAN ÖNERİLER
Yatmadan en az 2 saat önce yemek yemeyin
Kafeinli içecekleri akşam saatlerinde tüketmeyin
Yatmadan önce ekran başında fazla zaman geçirmeyin
Uyumadan önce rahatlatıcı aktiviteler (kitap, meditasyon) tercih edin
Düzenli uyku-uyanıklık saati belirleyin
Gerekirse uzman hekime başvurun ve destek alın
