Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Talip Asil, orta yaş döneminin bu hastalığın gelişimini önlemede kritik bir fırsat sunduğunu vurguladı. Asil’e göre, 40’lı yaşlarda yapılacak bazı yaşam tarzı değişiklikleri, demans vakalarının yüzde 40’ına kadarının tamamen önlenmesini sağlayabiliyor.
Özellikle insan ömrünün uzaması ve yaşlı nüfusun artışıyla birlikte demans vakalarında ciddi bir artış yaşanıyor. Uzmanlara göre, 55 yaş üzerindeki her 10 kişiden 4’ü, ilerleyen yaşlarda demans riskiyle karşı karşıya kalıyor. Ancak son yapılan araştırmalar, bu riskin önemli ölçüde azaltılabileceğini ortaya koyuyor.
MÜDAHALE İÇİN EN UYGUN ZAMAN
Prof. Dr. Talip Asil, yaşamın dönüm noktalarından biri olan orta yaşta, beyin fonksiyonlarını destekleyecek alışkanlıkların hayati önem taşıdığını belirtiyor. Demansın gelişimini önlemek adına önerdiği 5 temel formül ise yaşam tarzını yeniden gözden geçirmeyi gerektiriyor.
KİLONUZU KONTROL ALTINA ALIN
"Obeziteyi önlemek, bilişsel sağlığı korumanın en önemli adımlarından biri. Obezite; yüksek kolesterol, diyabet ve yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarına yol açarak atardamarlara zarar verir ve zamanla beyinde iltihaplanmanın artmasına neden olur. Araştırmalar, kandaki en büyük değişimlerin 40 ila 50’li yaşlar arasında gerçekleştiğini ve bazı iltihaplı proteinlerin beynin yaşlanma sürecini hızlandırarak gelecekteki bilişsel sağlığı olumsuz etkileyebileceğini gösteriyor. Bu nedenle beslenme şeklimiz büyük önem taşıyor. Özellikle Akdeniz ve MIND diyeti, beynin sağlıklı yaşlanmasını destekleyen ve bilişsel işlevleri koruyan beslenme modelleri arasında."
DÜŞÜK HIZDA EGZERSİZ
"Orta yaşta yapılan egzersizler hayatın ilerleyen dönemlerinde daha iyi beyin sağlığına yol açabilir. 40’lı yaşlarda yapılan egzersizler, demans geliştirmese bile ilerlemeyi yavaşlatabilir. Bu yüzden egzersizi düşük hızda ve yavaş yapın."
EN AZ 7 SAAT UYKU
"Yarım milyon kişiden alınan verileri grafikleştiren bir çalışma, yedi saatlik uykunun orta yaşlı ve yaşlı yetişkinler için ideal olduğunu gösteriyor. Sürekli olarak 7 saat uyuyanların, işleme hızı, görsel dikkat ve hafıza dahil olmak üzere daha iyi bilişsel yetilere sahip olduğu ortaya çıktı. Orta yaş depresyonu riskini azaltmada en etkili yöntem kalite uyku. 7 ila 9 saat uyuyanlarda risk düzenli olarak yüzde 22 oranında düşüyor."
İÇKİ VE SİGARAYI SINIRLAYIN
"Özellikle 40’lı yaşlardan sonra aşırı alkol tüketimi ve sigara kullanımı, beyin sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler oluşturabilir. Orta yaşlarda alkol ve sigara tüketiminin fazlası beyin üzerindeki yükü artırır. Zararları birikmeden önce harekete geçmek, beyninizi korumak ve ileriki yaşlarda sağlıklı kalmak için çok önemli."
BEYNİNİZİ AKTİF TUTUN
"Öğrenme ve hatırlama beyin fonksiyonu olumlu yönde çalıştırırken, hipokampüsün (hafıza ve yön bulmada önemli rolü olan bölge) hacmini artırır. Orta yaşta sudoku, bulmaca çözerek ya da yeni bir beceri öğrenerek beyni keskin tutabilirsiniz. Kalabalık konuşma ağlarına katılmak da beynimizdeki sinir ağlarını harekete geçirebilir."
AĞIZ SAĞLIĞINA DİKKAT!
Demans riskini artıran bir diğer faktöre de dikkat çeken Prof. Dr. Talip Asil, ağız sağlığının ihmal edilmemesi gerektiğini ifade etti. "Ağız hijyeni, diş ipi kullanımı ve günde iki kez diş fırçalama orta yaş sağlığını daha ciddi şekilde etkileyebilecek diş eti sorunlarının önüne geçebilir" diyen Asil, iltihaplı moleküllerin kan yoluyla beyne ulaşıp bunama gelişimini tetikleyebileceğini kaydetti.
