Solomon Adaları’nın Iron Bottom Sound bölgesinde yürütülen uluslararası bir keşif çalışması, İkinci Dünya Savaşı’na ait 13 savaş gemisinin enkazını görüntüleyerek tarihe ışık tuttu. Ocean Exploration Trust öncülüğünde gerçekleştirilen 22 günlük araştırmada, daha önce belgelenmemiş dört gemi ilk kez kayda geçti.
Enkazlar arasında ABD donanmasına ait USS New Orleans, USS Vincennes, USS Astoria, USS Quincy, USS Northampton, USS Laffey, USS DeHaven, USS Preston, USS Walke, Avustralya’ya ait HMAS Canberra ve Japon muhripleri Teruzuki ile Yudachi yer alıyor. Ayrıca bir çıkarma gemisi de yüksek çözünürlükle görüntülendi.
Gelişmiş teknolojiyle derin deniz araştırması
Keşif sırasında DriX isimli insansız su üstü aracı ve uzaktan kumandalı denizaltı robotları kullanıldı. DriX, 1000 kilometrekareden fazla deniz tabanını haritalayarak bölgenin en ayrıntılı deniz haritalarını oluşturdu ve çok sayıda potansiyel enkaz noktasını tespit etti. Bu sayede Iron Bottom Sound’un derinliklerinde kaybolmuş tarih yeniden gün yüzüne çıktı.
Tarihi önemi ve kaybolan hayatlar
Iron Bottom Sound, Ağustos–Aralık 1942 arasında beş büyük deniz savaşına sahne olmuştu. Bu çatışmalarda 111’den fazla gemi ve 1450 uçak kaybedilmiş, 20 binden fazla kişi hayatını kaybetmişti. Bölgedeki enkazların büyük bir kısmı hâlâ bulunamamıştı.
ABD Donanması Deniz Tarihi ve Miras Komutanlığı Direktörü Samuel J. Cox, keşfi “Her iki taraftan denizcilerin cesaretini ve fedakârlığını hatırlatma fırsatı” olarak nitelendirirken, bu çalışmaların tarihsel bilgi birikimini artıracağını ve kaybedilenlerin unutulmayacağını vurguladı.
Araştırma süreci boyunca 138 saatin üzerinde dalış, NautilusLive.org üzerinden canlı olarak izlendi. Milyonlarca kişi, gaziler ve tarihçiler de dahil olmak üzere uluslararası uzmanlarla birlikte çalışmaları eş zamanlı takip etti.
