İşsizlik maaşı, belirli koşulları sağlayan sigortalı çalışanlara, işsiz kaldıkları süre boyunca verilen bir gelir desteğidir. Ancak bu ödeneği almak için yalnızca prim gününü doldurmak yeterli değildir.
EN AZ 600 GÜN PRİM, SON 120 GÜN SİGORTALI ÇALIŞMA ŞART
İşsizlik maaşı alabilmek için son 3 yıl içinde en az 600 gün sigorta primi ödenmiş olması ve son 120 gün kesintisiz sigortalı çalışılmış olması gerekiyor. Ancak bu şartları sağlayan herkes maaş alamıyor. İŞKUR, işten çıkış kodu gibi ek kriterlere göre değerlendirme yapıyor.
İŞSİZLİK MAAŞI SÜRESİ KAÇ AY?
İşsizlik maaşı süresi, son üç yıldaki prim gün sayısına göre değişiyor:
600 – 899 gün arası prim: 6 ay maaş
900 – 1079 gün arası prim: 8 ay maaş
1080 gün ve üzeri prim: 10 ay maaş
ASKERLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILANLAR MAAŞ ALABİLİR Mİ?
Askerlik nedeniyle işten ayrılan sigortalılar da, asgari 600 gün prim ve son 120 gün kesintisiz çalışma şartını karşılamaları halinde, askerden döndüklerinde işsizlik maaşı alabiliyor.
Bedelli askerlik yapanlar da bu kapsamda değerlendiriliyor. Çünkü bedelli askerlikte de kişi fiilen silah altına alındığı için askerlik dönüşü işsizlik ödeneği hakkı doğuyor.
Ancak bu durumda işten çıkış kodunun 12 (askerlik nedeniyle çıkış) olarak SGK’ya bildirilmiş olması gerekiyor.
YANLIŞ İŞTEN ÇIKIŞ KODU MAAŞI ENGELLEYEBİLİR
İşverenin SGK’ya bildirdiği işten çıkış kodu yanlışsa, işçi maaş alamaz. Bu durumda:
İşverenin kıdem tazminatı ödediğine dair banka dekontu veya bordro,
Askerlik nedeniyle sözleşmenin feshedildiğine dair işçinin sunduğu yazı,
İŞKUR’a sunularak düzeltme yapılabilir.
90 GÜNLÜK SÜRE KRİTİK
Askerliğe sevkten önceki 90 gün içinde işten ayrılmış olmak, işsizlik maaşı için şart. Eğer işten ayrılış ile sevk tarihi arasında 90 günden fazla süre varsa maaş hakkı doğmaz.
Öte yandan mücbir sebeplerle (örneğin sağlık raporu, sevk ertelenmesi) askerlik geç başlamışsa ve bu belgeyle kanıtlanabiliyorsa, bu süre hariç tutulur.
BAŞVURU SÜRESİ: 30 GÜN
Askerlik dönüşü işsiz kalan kişi, terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurmalıdır. Bu süre geçirilirse, gecikilen gün kadar işsizlik maaşı süresinden düşülür.
ASKERLİKTE MAAŞ ASKIYA ALINIR
İşsizlik maaşı alırken askere gidenlerin maaşı, askerlik boyunca askıya alınır. Terhis olduktan sonra İŞKUR’a başvurarak kalan haklarını yeniden alabilirler. Ancak askere gidiş tarihi İŞKUR’a bildirilmezse, askerlik süresince yatan maaşlar faiziyle geri talep edilir.
ERKEN TERHİSTE BAŞVURU HAKKI NE ZAMAN BAŞLAR?
Sağlık nedeniyle erken terhis edilenlerin 30 günlük başvuru süresi, terhis edildikleri tarihten itibaren başlar. Bu nedenle, normal askerlik süresi bitmeden önce başvuru yapılması gerekir.