İzmir Büyükşehir Belediyesi, Başkan Dr. Cemil Tugay’ın afetlere dirençli kent vizyonu doğrultusunda çalışmalarını sürdürüyor. İzmir Planlama Ajansı (İZPA), İzmir’in farklı noktalarında art arda çıkan yangınların ardından, kentin orman yangını riskini ortaya koyan önemli bir rapor hazırladı.
“İzmir’de Orman Yangını Riskinin Mekânsal Analizi” başlıklı rapora göre, şehrin yüzölçümünün yaklaşık %43’ü orta risk, %33’ü yüksek risk, %7’si ise çok yüksek risk grubunda bulunuyor.
YANGINLARDAKİ ARTIŞIN NEDENLERİ ORTAYA KONDU
Mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklarla birlikte İzmir, günlerce orman yangınlarıyla mücadele etti. “İzmir’de Orman Yangını Riskinin Mekânsal Analizi” raporu, kentteki yangın tehlikesinin arttığına dikkat çekti.
Raporda; kuraklık, iklim değişikliği ve insan kaynaklı baskıların orman yangınlarını tetiklediği vurgulandı. İZPA, bu nedenle il genelinde orman yangını riskini mekânsal olarak analiz etti ve veri temelli müdahale planlaması yapılması için bir model geliştirdi.
ÇOK KRİTERLİ KARAR ANALİZİ YÖNTEMİ UYGULANDI
Çalışmada, Analitik Hiyerarşi Süreci (AHS) temelli Çok Kriterli Karar Analizi (ÇKKA) yöntemi ile bir orman yangını risk modeli oluşturuldu. Bu modelde; orman örtüsü, eğim, sıcaklık, nem, rüzgar, yerleşim yerlerine yakınlık gibi birçok çevresel ve insan etkili faktör kullanıldı.
Her bir faktör, yangına etkisine göre ağırlıklandırıldı ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) aracılığıyla mekânsal analiz gerçekleştirildi.
YÜKSEK RİSKLİ BÖLGELER BELİRLENDİ
Analiz sonunda oluşturulan orman yangını risk haritasına göre, riskin yoğunlaştığı bölgeler kırsal-kentsel geçiş alanlarında ve kızılçam ormanlarının bulunduğu sıcak, eğimli bölgelerde yer aldı. Ayrıca, tarımsal faaliyetlerin yoğun olduğu yerleşim alanlarının çevresi de yüksek risk taşıyor.
2025 YANGINLARIYLA HARİTA ÖRTÜŞTÜ
Haziran 2025’te yaşanan Mordoğan, Foça (Yeniköy), Gaziemir-Buca ve Seferihisar yangınlarının, modelde belirlenen yüksek riskli bölgelerle büyük oranda örtüştüğü tespit edildi. Bu durum, modelin doğruluğunu ve karar alma süreçlerindeki önemini ortaya koydu.
YAPI VE ALTYAPILARIN DURUMU DA ANALİZ EDİLDİ
Yangın risk haritası baz alınarak 250 metrelik tampon bölgeler (Etki Alanı) tanımlandı. Bu alanlarda yer alan yapılaşmalar ile eğitim ve sağlık gibi kritik altyapı unsurları analiz edilerek, risk altındaki noktalar haritalandırıldı.
Bu analiz, sadece riskli alanları değil, müdahale ve planlama açısından öncelikli bölgeleri de belirlemek için kullanılıyor.
HARİTA DİNAMİK OLARAK GÜNCELLENİYOR
Orman yangını risk haritası sabit değil; yanan alanlar, çevresel değişimler ve insan etkisine göre belirli aralıklarla güncelleniyor. Yanan bölgelerdeki risk sıfırlanırken, yeni risk alanları yeniden analiz edilerek harita güncel tutuluyor.
Bu sayede, İzmir Büyükşehir Belediyesi yangınlarla mücadele ve dirençli kent hedefi doğrultusunda stratejik planlamalarını veri temelli olarak sürdürebiliyor.
