Sayıştay Başkanlığı tarafından hazırlanan Bayraklı Belediyesi 2024 Yılı Düzenlilik Denetim Raporu kamuoyuna sunuldu. Raporda, belediyenin mali tablolarının genel olarak doğru ve güvenilir olduğu belirtilmesine rağmen (Genel Görüş: Olumlu), mali rapor görüşüyle ilgili olmayan 16 farklı alanda ciddi eksiklikler ve mevzuata aykırılıklar tespit edildi. Bu bulgular arasında özellikle personel giderlerinin yasal sınırın çok üzerine çıkması, gelirlerin tahsil edilememesi ve kaçak yapılar konusunda gerekli idari yaptırımların uygulanmaması yer aldı. Bayraklı Belediyesi'nin yerel kaynakları ve yönetim süreçlerini ne kadar etkin kullandığı, raporda detaylıca gözler önüne serildi.
Personel giderleri yüzde 81 aşarak kaynakları zorluyor
Sayıştay'ın en kritik bulgularından biri, belediye mali disipliniyle ilgili oldu. Rapora göre, şirket personeli dahil toplam personel giderleri, kanunla belirlenen üst sınırı (gerçekleşen bütçe gelirlerinin %40'ı) %81,30 oranında aştı.
Bu durumun gelir-gider dengesi üzerindeki olumsuz etkisine dikkat çekilirken, yasal limit aşımına rağmen 2024 yılında yeni personel istihdamına devam edildiği belirtildi. Ayrıca, personel hakları alanında da aksaklıklar tespit edildi. İşçilerin birikmiş yıllık ücretli izinlerinin (bazılarında 295 güne kadar) kullandırılmaması, emeklilikte yüksek tazminat riski yaratması açısından önemli bir bulgu olarak raporda yer aldı.
Bayraklı’da kaçak yapı ve ruhsatsız işyeri denetimleri yetersiz
Yerel yönetimlerin en temel görevlerinden biri olan imar denetimi ve ruhsatlandırma süreçlerindeki yetersizlikler, Sayıştay raporunda geniş yer tuttu.
696 kaçak yapıya yıkım işlemi yapılmadı
Raporda, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olduğu tespit edilen 696 adet yapı tatil zaptı düzenlenmesine rağmen, mevzuatta öngörülen süreler içinde bu yapıların hiçbiri için yıkım işleminin uygulanmadığı belirlendi. Ayrıca, kaçak yapılarla ilgili önleme (mühürleme, para cezası) ve takip mekanizmalarının etkin işletilmediği tespit edildi.
Ruhsatsız işyerlerine yaptırım uygulanmıyor
Belediye sınırları içindeki 942 işyerinden 489'unun ruhsatsız faaliyet gösterdiği ortaya çıktı. Bu işyerlerine kapatma veya para cezası gibi yasal yaptırımların uygulanmadığı kaydedildi.
Önemli vergi ve harçlar tahsil edilemedi
Belediyenin gelir kaynaklarını etkin kullanamadığına dair bulgular, mali yönetimin diğer bir zayıf noktasını oluşturdu:
-
İlan ve reklam vergisi: Faaliyetteki işyerlerinin büyük bir kısmına (yaklaşık %80) ilan ve reklam vergisi mükellefiyeti tesis edilmedi ve tahsilat yapılmadı.
-
Otopark bedelleri: Parselinde otopark ihtiyacını karşılayamayan yapılardan tahsil edilmesi gereken otopark bedellerinin büyük ölçüde tahakkuk ve tahsilatının yapılmadığı görüldü.
-
Bayram harçları: Ulusal bayramlarda çalışan işyerlerinden alınması gereken Tatil Günlerinde Çalışma Ruhsatı Harcı'nın tahsil edilmemesi nedeniyle gelir kaybı yaşandığı belirtildi.
-
Yanlış emlak vergisi indirimi: Çalışan (SGK kaydı bulunan) ve şartları taşımayan kişilerin indirimli emlak vergisinden haksız yere yararlandırıldığı tespit edildi.
Belediye kaynaklarının kullanımında mevzuat ihlalleri
Rapor, belediye imkânlarının kullanımı konusunda da usulsüzlükler tespit etti:
-
Ücretsiz salon kullandırma: Tarife cetvelinde ücreti belirlenen kültür merkezi salonlarının, kanunla muafiyeti olmayan bazı sivil toplum kuruluşlarına ücretsiz veya indirimli kullandırıldığı saptandı.
-
Amacı dışında personel görevlendirme: Belediyenin asli görevi dışındaki dernek ve vakıf etkinliklerine fazla mesai ücreti ödenerek personel görevlendirildiği ve belediye imkanlarının amacı dışında kullanıldığı kaydedildi.
