Macar edebiyatının çağdaş ustalarından László Krasznahorkai, 2025 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi oldu. İsveç Akademisi, yazarın “kıyametvari bir korkunun ortasında sanatın gücünü yeniden teyit eden etkileyici ve vizyoner eserleri” nedeniyle ödüle layık görüldüğünü duyurdu.
İsveç Akademisi Daimi Sekreteri Mats Malm, Nobel Edebiyat Ödülü’nün gerekçesini açıklarken Krasznahorkai’nin “insanlığın karanlık dönemlerinde bile umudu, inancı ve sanatı savunan bir yazar” olarak öne çıktığını vurguladı. Yazarın eserleri, modern dünyanın çöküşüne tanıklık ederken bireyin içsel yolculuğunu, yalnızlığını ve direncini derin bir felsefi dille işliyor.
11 milyon kron değerinde ödül
Bu yılki Nobel Edebiyat Ödülü, 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,2 milyon dolar) değerinde. Ödül, 1901 yılından bu yana Alfred Nobel’in vasiyetiyle her yıl edebiyat, barış, fizik, kimya, tıp ve ekonomi dallarında veriliyor.
Nobel tarihine geçen yazarlar arasında
Krasznahorkai, Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk Macar yazar olarak adını tarihe yazdırdı. Daha önce bu ödülü alan isimler arasında William Faulkner, Winston Churchill, Orhan Pamuk, Jon Fosse ve geçtiğimiz yıl ödülü kazanan Güney Koreli yazar Han Kang bulunuyor. Han, aynı zamanda 1909’dan sonra bu ödülü kazanan 18. kadın olmuştu.
Akademi kararları sık sık tartışma yaratmıştı
Nobel Edebiyat Ödülü’nün geçmişi, zaman zaman tartışmalı kararlarla da anılıyor. 2016’da Bob Dylan’a verilen ödül, “müzik ve şiir arasındaki sınır” tartışmalarını alevlendirmişti. 2019’da ise eski Yugoslavya lideri Slobodan Miloşeviç’in cenazesine katılan Avusturyalı yazar Peter Handke’ye verilen ödül, büyük tepki çekmişti.