Temiz Hava Hakkı Platformu tarafından yayımlanan son rapora göre, Türkiye’de 2024 yılında 62 bin kişi hava kirliliği kaynaklı nedenlerle hayatını kaybetti. Raporda, kirliliğin başlıca nedenleri arasında durgun hava, ısınma kaynaklı yakıt kullanımı ve egzoz salınımları öne çıktı.
Türkiye ekonomisine yıllık 138 milyar dolar zarar
Rapora göre, hava kirliliğinin Türkiye ekonomisine etkisi yılda 138 milyar dolar olarak hesaplandı.
Bu maliyetin, hem sağlık harcamaları hem de üretkenlik kaybı üzerinden ekonomiye büyük yük getirdiği vurgulandı.
Temiz Hava Hakkı Platformu Koordinatörü Deniz Gümüşel, NTV’ye yaptığı açıklamada, partikül madde (PM2.5) olarak bilinen kirleticilerin ölüm oranlarını doğrudan etkilediğini belirtti.
“Eğer kentleşmeyi planlı bir şekilde yönetebilirsek, bu bedel hızla Dünya Sağlık Örgütü’nün belirlediği kılavuz değerlere indirilebilir. Böylece hem sağlık hem ekonomik maliyetler azalır,” dedi.
İşte havanın en kirli olduğu iller...
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun ölçümlerine göre Iğdır, Erzincan ve Kütahya havası en kirli iller arasında yer aldı.
Raporda, bu illerdeki hava kalitesi değerlerinin Dünya Sağlık Örgütü sınırlarının oldukça üzerinde seyrettiği belirtildi.
İstanbul ve Ankara’da ise hava kalitesi “hassas düzeyde” olarak sınıflandırıldı. Bu durum, özellikle çocuklar, yaşlılar ve solunum rahatsızlığı bulunan bireyler için risk oluşturuyor.
Uzmanlardan temiz hava çağrısı
Uzmanlar, hava kirliliğiyle mücadelede şehir planlamasının ve yenilenebilir enerji kullanımının artırılması gerektiğini belirtiyor.
Deniz Gümüşel, “Temiz enerjiye geçiş ve toplu taşımaya yönelme, hava kalitesini iyileştirmenin en etkili yolları arasında,” değerlendirmesinde bulundu.
