İş kazası veya meslek hastalığı sonucu çalışma gücünün ya da meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybeden kişiler malûl sayılıyor ve devlet tarafından destek ödemesiyle emekli ediliyor. Malûl aylığı alabilmek için bazı şartlar bulunuyor.
4/a (SSK) ve 4/b (BAĞ-KUR) kapsamındaki sigortalılar, sağlık kurullarınca düzenlenen raporlarla çalışma gücünün veya meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybettiklerinde malûl sayılır. 4/c (Emekli Sandığı) kapsamındaki kişilerden ise çalışma gücünün en az %60’ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettikleri tespit edilenler malûl kabul edilir.
Sigortalı çalışmaya başlamadan önce malûl olan kişiler, gerekli sigortalılık süresi ve prim gününü tamamladıkları takdirde yaşa bakılmaksızın yaşlılık aylığı alabilirler.
Malûl Aylığı İçin Gerekli Şartlar
-
En az 10 yıldır sigortalı olmak ve 1800 gün prim ödemek.
-
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl olanlarda sigortalılık süresi şartı aranmaz; sadece 1800 prim günü yeterlidir.
-
BAĞ-KUR’luların prim borcu bulunmamalıdır.
-
Prim gün sayısı 4/a’lılar için 7200 gün, 4/b ve 4/c’liler için 9000 gün üzerinden değerlendirilir.
Başka birinin sürekli bakımına muhtaç olan kişilerin aylık bağlama oranlarına 10 puan eklenir. Prim günleri bu limitleri aşan kişiler, kendi prim günleri üzerinden malûl aylığı alabilir.
Hangi Hastalıklar Malûl Aylığına Hak Kazandırır?
-
Kanser (iyi diferansiye tiroid kanseri ve bazal hücreli deri kanseri hariç tüm kötü huylu tümörler) – 18 ay malûl aylığı.
-
Kemik iliği nakli – 12 ay, kan kanseri ve verem – 24 ay.
-
Organ nakilleri, diyalize girmeyen kronik böbrek yetmezliği.
-
Genetik hastalıklar, MS, Parkinson, Alzheimer, demans, sara ve bazı psikiyatrik hastalıklar.
-
Kalp yetmezliği, sindirim sistemi kanamaları, astım, KOAH, uyku bozuklukları.
Süreler dolsa bile tedavi devam ediyorsa, sağlık kurulu raporuna dayanarak malûl aylığı ödemesi uzatılabilir. Hastalığın teşhisi tek başına malûl aylığı için yeterli değildir; rapor ve kontrollerin düzenli yapılması gerekir.
