Uzmanlar, vatandaşların tedirginliğinin arttığını belirterek, başvuruların yoğunlaştığını açıkladı. Biruni Üniversitesi Hastanesi’nden Acil Tıp Uzmanı Dr. Alp Batuhan Öztürk ve İstinye Üniversitesi Medical Park Hastanesi Acil Tıp Uzmanı Dr. Ayşegül Akçebe, vatandaşları dikkatli olmaları konusunda uyardı. Uzmanlar, gıda zehirlenmesinin özellikle dışarıda satılan ürünlerde ve bekletilmiş yiyeceklerde görüldüğünü ifade etti.
“Başvurularımız çok fazla yoğunlaştı”
Uzm. Dr. Öztürk, hastaların genellikle ishal, bulantı, kusma ve halsizlik şikâyetiyle acil servislere başvurduğunu belirterek şunları söyledi:
“Özellikle yazın sıcak havalarda bekleyen yiyeceklerde görüyoruz, kışın da daha çok dışarıda satılan midye, kokoreç son zamanlarda kumpir, beklemiş pilav, makarnalar, kremalı, soslu tavuklar bizim için etken maddelerin bulaştığı ürünler. Acil servise zehirlenme şüphesi, kendisinde gıda zehirlenmesi düşünen hastalarımızın başvuruları arttı. Yetişkinlerin olduğu kadar çocuk hastalarımızda da ishal, kusma olunca hastalarımız acil servislere daha çok başvurmaya başladı. Hastanın genel durumuna, susuz kalma durumuna ve şikayetlerinin şiddetine göre yaklaşımlarımız sabit.
Başvurularımız çok fazla yoğunlaştı. Özellikle yetişkin hastalarda gece yenilen yemekler, midye, kokoreç ilk başlarda daha yoğundu, şimdi daha azaldı. Genellikle dışarıda yenilen tavuklar, pilav, makarnalar, çocuklarda yine bekletilmiş gıdalar, dışarıda hazır tüketilen maddeler bizim için baş şüpheliler. Çocuklarda şikayetler çok şiddetli olmasa bile son zamanlarda insanlar daha tedirgin olup acil servise başvuru sıklığını artırmış durumda. Vatandaşlarımızın endişelerini anlıyoruz. Beklemiş gıdalardan uzak durulması, bilindik yerlerden yemek, mümkünse evde kendimiz hazırlamak. Kendimiz hazırlarken de beklememiş gıdaları tercih etmek önemli.”
“Yediğimizde etki etmeye başlar ama birkaç gün sonra da zehirlenme bulguları başlayabilir”
Dr. Öztürk, gıda zehirlenmesinin belirtileri hakkında ise şunları aktardı:
“Alındıktan 1-2 saat sonra şiddetli karın ağrıları, bulantı, kusma şikayetleri başlıyor. Şikayetlerin şiddetine göre fazla kusma, ishal durumunda hastanın halsizliği ve bitkinliği artıyor. Bu bazen kan tablosuna 4-6 saat sonra yansımaya başlıyor, kandaki hem enfeksiyon hem de elektrolit değerine bakıyoruz. Şikayetlerinin şiddetinin tedaviye yanıtına göre de yatış veya taburculuk veriyoruz. Bu şikayetler bazen 2-3 güne kadar sürebiliyor. Yediğimiz zaman etki etmeye başlar ama birkaç gün sonra da zehirlenme bulguları başlayabilir. Dışarıda yeme kültürü olan bir toplumuz, biraz da sakatat fazla tüketiyoruz. Midye, güvendiğimiz yerler dışında çok fazla yememeyi öneriyoruz. Bulantı, kusma ve halsizlik şikayetiyle başvurular ciddi arttı.”
“Özellikle yaşlı, çocuk, ek hastalığı olan hastaların dikkat etmesi lazım”
Uzm. Dr. Akçebe, başvuruların artmasının nedenini şöyle açıkladı:
“İnsanların tedirginliği artmaya başladı. Bu yüzden de acil servislere, aile hekimlerine, polikliniklere başvurular daha da fazla artmaya başladı. Özellikle tavukta zehirlenmeleri fazla görüyoruz çünkü saklama şartları her zaman iyi olmayabiliyor. Son kullanma tarihleri geçmiş, pişirilmeleri, tüketimleri de bazen düzgün olmayabiliyor. Bugün pişirdik mesela 2 gün sonra yiyoruz, saklama şartlarımızda iyi değilse özellikle et, tavuk, balıktan fazlaca zehirlenme görebiliyoruz. Özellikle midye gibi deniz ürünlerine, balıklara dikkat edilmesi lazım, sakatatlar çok önemli bir nokta. İşlenmiş gıdalar, salam, sosis gibi gıdalara da dikkat etmemiz lazım. Ne gibi hastalar dikkat etmeli; çok önemli bir konu, özellikle yaşlı, çocuk, ek hastalığı olan, immünsüpresif olan hastaların dikkat etmesi lazım. Kumpirde patatesten dolayı değil ama içinde ne var; kaşar, süt ürünü, hangi şartlarda yapıldı, saklandı? İşlenmiş gıdalar; salam, sosis, ketçap, mayonez var. Bunların saklama şartları, son kullanma tarihlerinin geçip geçmediği çok önemli. Midye de bozulmaya biraz daha elverişli bir besin, yine dikkat etmemiz lazım.”
“Herkeste ‘Hocam ben zehirlendim mi?’ bu soru var”
Uzm. Dr. Akçebe, gıda zehirlenmesinin etkilerini ise şu sözlerle özetledi:
“Öncelikle hafif gastroistestinal yan etkiler yapıyor. Ne gibi; bulantı, karın ağrısıyla başlıyor. İlerleyen safhalarında karın ağrıları ve ishale dönebiliyor, ateş olabiliyor eğer bunu tolere edemiyorsa hasta, su almamaya bağlı bulgular ortaya çıkıyor. En son da hastanın diğer organlarına böbrek, karaciğer hatta kalp gibi organlarına etki edip ölümlere sebebiyet verebiliyor. Konserve ürünler, bu da çok önemli bir nokta. Eğer evde yaptığımız konservelerin saklama şartları iyi değilse yapıldıktan sonra iyi kapatılmadı ve kapakları temiz değilse, yeni değilse bunlar botulinum toksine sebep verebiliyor ve ölümcül sonuçlara sebebiyet verebiliyor. Bir şey yedik, yerken de tedirgin olduk ya da sonrasında semptomlarımız oldu, ateşimiz çok fazla, günlük işlerimizden olduk, bunlar insanın bir sağlık kuruluşuna başvurması gereken durumlar. Bir başvuru, toplama bir mantar zehirlenmesi vardı, Arnavutköy'den toplamışlar. Kendi topladıkları mantar, tecrübeleri de yok, hastaları yatırdık çünkü bir toplama mantar şüphesi var, semptomlar gıda tüketiminden sonra oluşmaya başlamış. Bu gibi durumlarda biz yatışlar yapabiliyoruz. Şu anda çok ciddi vakalar bize gelmese de insanların çok fazla tedirginliği söz konusu. Herkeste ‘Hocam ben zehirlendim mi?' bu soru var. Daha çok genç hastalar, tedirgin oldukları için sosyal medyayı da çok fazla takip ettikleri için daha tedirgin oluyorlar. Daha fazla bir panik haline sürükleniyorlar, öncelikle onların paniğini de gidermeye çalışıyoruz, bir yandan da tedavi ediyoruz. Bilmediğimiz, hijyeninden emin olmadığımız yerlerde yemek yemeyelim.”
