VM Medical Park Gebze Hastanesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Murat Tolga Gülpınar, böbrek taşlarının oluşumunu önlemek ve tekrar riskini azaltmak için en önemli faktörün günlük yaklaşık 2 litre idrar çıkışını sağlayacak kadar sıvı tüketimi olduğunu vurguladı.
Böbrek taşlarının idrardaki bazı minerallerin kristalleşip kümelenmesiyle ortaya çıktığını ifade eden Gülpınar, riskin kişinin yaşadığı coğrafya, etnik köken, genetik yatkınlık ve beslenme alışkanlıklarıyla arttığını belirtti.
BÖBREK TAŞININ BELİRTİLERİ VE AĞRININ ÖZELLİĞİ
Taşlar böbreğin içinde belirti vermeden uzun süre kalabilirken, idrar kanalını tıkadığında şiddetli ağrılar görülebilir. Gülpınar, "Taş böbrekten çıkıp idrar kanalını tıkadığında, böbrekte şişme ve gerilmeye bağlı, hayatınızda yaşayabileceğiniz en şiddetli ağrılardan biri ortaya çıkar. Ağrı çoğunlukla yan ve kasık bölgesinde hissedilir. Ayrıca bulantı, kusma, idrarda kanama ve idrar yapma zorlukları da görülebilir" dedi.
Tanının ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi gibi görüntüleme yöntemleriyle konulduğunu kaydeden uzman, tedavinin taşın boyutu ve konumuna göre değiştiğini aktardı.
BESLENME VE YAŞAM TARZI ÖNEMLİ
Böbrek taşı riskini azaltmak için beslenme alışkanlıklarına da dikkat çekti. Gülpınar, "Tuz tüketimini kısıtlamak, rafine şekerleri azaltmak, aşırı hayvansal protein ağırlıklı diyetlerden kaçınmak, hareketsiz yaşamdan uzak durmak ve obeziteden korunmak çok önemli. Ayrıca fındık, kakao, çikolata, pancar, ıspanak, soya ve buğday gibi oksalat içeriği yüksek besinlerin tüketimini azaltmak gerekiyor. Lif açısından zengin sebzeler faydalıdır. Makul miktarda süt ve süt ürünleri tüketilebilir. Kristallerin taşlaşmasını engelleyen sitrat içeriği nedeniyle günde bir adet limon da önerilmektedir" diye konuştu.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
5 milimetreye kadar olan taşların bol sıvı ve ilaçla düşürülebileceğini belirten Gülpınar, "Daha büyük taşlarda ya da düşürme süreci uzun sürdüğünde endoskopik tedavi yöntemleri tercih ediliyor. İdrar kanalının böbreğe yakın bölümlerindeki taşlar için şok dalgalarıyla kırma yöntemi (ESWL) ameliyatsız çözüm sunabilir. Böbrek içindeki taşlar 1 santimetreye kadar ve idrar akımını engellemiyorsa takip edilebilir. 1-2 santimetre arasındaki taşlar ise endoskopik girişim ve lazerle tedaviye uygundur" dedi.
Son yıllarda teknolojik gelişmelerle böbrek taşı cerrahisinin büyük oranda endoskopik yöntemlere döndüğünü anlatan Gülpınar, "İdrar kanalı yoluyla gerçekleştirilen bu işlemlerde ince ve esnek cihazlar kullanılıyor. Holmium lazer ile taşlar kırılarak parçalara ayrılıyor. Ortalama 1-2 saat süren işlem sonrası, hasta genellikle bir gece hastanede kalıp taburcu ediliyor. Bu yöntem hastalar için oldukça konforlu ve tahammül edilebilir bir tedavi seçeneği sunuyor" ifadelerini kullandı.
