Bilim insanları, James Webb Uzay Teleskobu’nun gözlemleriyle ortaya çıkan “küçük kırmızı noktalar”ın aslında yepyeni bir kozmik nesne türüne işaret ediyor olabileceğini düşünüyor. Bu nesneler, kara deliklerin çevresindeki gazı olağanüstü hızla yutarak ısıttığı ve yıldız benzeri bir parıltı oluşturduğu varsayılan “kara delik yıldızları” olabilir.
Küçük kırmızı noktaların gizemi
2022’de fark edilen bu gizemli kırmızı ışık noktaları, gökbilimcilerin deyimiyle adeta “evreni yıkanlar”dı; çünkü evrenin ilk birkaç milyar yılında bu kadar parlak ve yaşlı görünen yapılar beklenmiyordu. İlk etapta bunların ya yoğun yıldızlarla dolu küçük galaksiler ya da dev kara deliklerin aktif çekirdekleri olduğu tahmin edilmişti. Ancak gözlemlenen özellikler hiçbir mevcut teoriyle tam olarak örtüşmedi.
Alternatif senaryolar
Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Fabio Pacucci, bu nesnelerin yoğun yıldızlardan oluşan kompakt galaksiler ya da merkezinde aşırı büyük kara delikler barındıran sistemler olabileceğini belirtiyor. Her iki ihtimalde de kızıl tonların, bu yapıların etrafını saran devasa toz bulutlarından kaynaklandığı düşünülüyor.
Son incelemelerde, Büyük Patlama’dan yaklaşık 1,8 milyar yıl sonra ortaya çıkmış bir küçük kırmızı noktanın ışığı analiz edildi. Dünya’ya ulaşmak için 12 milyar yıl yol alan bu ışıkta, olağanüstü güçlü bir parıltı tespit edildi. “Uçurum” (the Cliff) adı verilen bu nesnenin davranışı, bilinen kara delik veya galaksi modelleriyle açıklanamayınca, “kara delik yıldızı” hipotezi gündeme geldi.
Kara delik yıldızlarının özelliği
Normal yıldızlar nükleer füzyonla ışık saçarken, kara delik yıldızlarının yalnızca çevresindeki gazın aşırı ısınmasından parladığı öne sürülüyor. Bir başka deyişle, kalın bir gaz örtüsü içinde ışıldayan egzotik yapılar söz konusu olabilir.
Evrenin ilk kara delikleri için ipucu
Eğer bu hipotez doğrulanırsa, evrenin erken dönemlerinde süper kütleli kara deliklerin neden bu kadar hızlı büyüdüğü sorusuna da yanıt bulunabilir. Yine de gökbilimciler temkinli: Bu gizemli kırmızı noktaların gerçekten kara delik yıldızları mı, yoksa galaksi evriminde kısa süreli bir evre mi olduğunu anlamak için daha fazla gözleme ihtiyaç var.
