Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan 2024 yılı genç işgücü verileri, 15-34 yaş grubundaki istihdamın mevcut durumunu ortaya koydu. Son verilere göre gençlerin yarısından fazlası istihdam piyasasında yer alırken, işsizlik oranı ise çift haneli seviyelerde kalmaya devam etti.
Türkiye’de 15-34 yaş grubunda toplam nüfus 24 milyonu aştı. Bu genç nüfusun yaklaşık 14,6 milyonu işgücüne katılıyor. Ancak istihdam edilenlerin sayısı 12,7 milyon seviyesinde kalırken, yaklaşık 1,8 milyon genç işsiz durumda. İşgücüne katılım oranı yüzde 60,1 olarak ölçülürken, istihdam oranı yüzde 52,5 seviyesinde kaldı. İşsizlik oranı ise yüzde 12,7 olarak dikkat çekti.
EĞİTİM SEVİYESİ İSTİHDAMDA FARK YARATIYOR
Gençler arasında eğitim durumu istihdam oranlarını doğrudan etkiledi. Lise altı eğitimliler ile 4 yıllık yükseköğretim mezunlarının iş bulma oranı birbirine çok yakın seyretti. Eğitim sürecinde staj veya çıraklık gibi deneyim kazananların iş bulma şansı ise belirgin şekilde daha yüksek oldu. Çalışma deneyimi olan gençlerde istihdam oranı yüzde 68’in üzerinde çıkarken, deneyimi olmayanlarda bu oran yüzde 55’e kadar geriledi.
EĞİTİM VE İŞ UYUMSUZLUĞU HÂLÂ YAYGIN
İstihdam edilen gençlerin önemli bir bölümü, yaptığı işle eğitim seviyesi arasındaki uyumdan memnun değil. Her üç gençten biri eğitimine kıyasla daha düşük nitelikli işlerde çalıştığını belirtti. Yükseköğretim mezunlarında ise bu uyumsuzluk daha da öne çıktı. Üniversite mezunu gençlerin yaklaşık dörtte biri eğitimine uygun bir işte çalışmadığını ifade etti. Bu durum, iş piyasasında nitelik ve ihtiyaç dengesizliğini de gözler önüne serdi.
BECERİLERİN İŞE UYUMU CİNSİYETE GÖRE DEĞİŞİYOR
Gençler sadece eğitimleriyle değil, beceri düzeyleriyle de iş piyasasında farklı deneyimler yaşıyor. Becerilerinin yaptığı işle uyumlu olduğunu belirten gençlerin oranı yüzde 70’in üzerinde olsa da kadınlar ile erkekler arasında ciddi farklılıklar mevcut. Üniversite mezunu genç erkeklerde bu uyum daha yüksekken, kadınlarda eğitim ve beceri uyumsuzluğu daha fazla dikkat çekti.
İLK İŞE BAŞLAMA SÜRESİ KADINLARDA DAHA UZUN
Türkiye’de gençlerin ilk işine başlama süresi de cinsiyet bazında farklılık gösteriyor. Erkekler daha kısa sürede istihdama dahil olurken, kadınlar iş piyasasına daha geç giriş yapıyor. Eğitimini tamamlayan gençlerin yüzde 15’i altı ay içinde iş bulabiliyor. Ancak eğitim sonrası uzun süreli iş bulamayan gençlerin oranı yüzde 21’i aştı. Özellikle kadınlar arasında iş bulamama oranı erkeklere göre daha yüksek seyrediyor.
GENÇ İŞSİZLİĞİ VE EĞİTİMDE KAYBIN NEDENLERİ
Gençler arasında eğitimi yarıda bırakma ya da bölüm değiştirme nedenlerinde de ekonomik faktörler başı çekiyor. Eğitimini yarıda bırakan gençlerin önemli bir kısmı maddi imkânsızlıklar nedeniyle okulu bıraktığını belirtirken, diğer nedenler arasında eğitim programlarının beklentiyi karşılamaması ve ailevi sebepler yer aldı.
