Liv Sağlıklı Yaşam Merkezi Psikoloji Kliniği’nden Psikolog Ozan Yazıcı, okul öncesi dönemde çocukların ekran süresinin sınırlandırılmasının önemine dikkat çekti. Yazıcı, "Ekran yerine masal okuma, resim yapma, bloklarla oynama, bahçede keşif oyunları ya da ailecek masa oyunları gibi aktiviteler çocukların hayal gücünü ve odaklanma becerisini güçlendiriyor" dedi.
EKRAN KULLANIMININ ZARARLARI
Psikolog Yazıcı, tablet, telefon ve televizyon gibi ekranlara uzun süre maruz kalmanın çocuklarda dikkat süresinin kısalmasına, uyku düzeninin bozulmasına ve sosyal becerilerin gelişiminde gecikmeye yol açabileceğini belirtti. Yazıcı, araştırmaların ekran karşısında fazla zaman geçiren çocukların oyun kurma ve akran ilişkilerinde daha fazla zorluk yaşadığını ortaya koyduğunu vurguladı.
GÜNLÜK RUTİNE ÜRETİCİ ETKİNLİKLER EKLEYİN
Çocukların dikkat ve öğrenme becerilerinin gelişebilmesi için günlük rutinlerde ekran yerine üretici etkinliklere yer verilmesi gerektiğini ifade eden Yazıcı, şunları söyledi: "Masal okuma, resim yapma, bahçede keşif oyunları ya da aile etkinlikleri çocuğun gelişimine katkı sağlar. Özellikle okul öncesi yaş grubunda ekranın yalnızca sınırlı süreyle ve ebeveyn eşliğinde kullanılmasının gelişim açısından daha sağlıklı olduğunu söyleyebiliriz."
AİLE ALIŞKANLIKLARI DEĞİŞTİRİLMELİDİR
Yemek saatlerinde telefon ve tabletlerin kaldırılması, uyumadan önce ekrana bakılmaması ve ebeveynlerin kendi kullanım sürelerini azaltarak çocuklara örnek olmaları gerektiğini belirten Yazıcı, "Bu küçük değişiklikler çocukların dikkatini toplamasına, öğrenme ortamından keyif almasına ve okula uyum sürecini kolaylaştırır" dedi.
YAŞ GRUPLARINA GÖRE EKRAN SÜRESİ ÖNERİLERİ
Yazıcı, ekran kullanımına ilişkin yaş gruplarına göre önerilerini şöyle sıraladı:
2–5 yaş (okul öncesi): Günlük en fazla 1 saat, tercihen 30 dakika ekran süresi. Haftada en az 2 gün ekransız gün. Yemek ve uyku öncesinde tam ekran yasağı.
6–12 yaş (ilkokul): Eğitim dışı kullanım için günlük en fazla 1 saat. Hafta içi ekranın minimumda tutulması, hafta sonu ekransız aile etkinlikleri.
13–18 yaş (ergenlik): Eğitim dışı kullanım günlük en fazla 2 saat. Günlük 1–2 saatlik ekransız zaman dilimleri, ayda bir ekransız hafta sonu. Sosyal medya kullanımında ebeveyn kontrolü öneriliyor.
Yazıcı, dijital detoks süresinin yaş küçüldükçe daha uzun olması gerektiğini belirterek, küçük yaşlardaki çocukların ekranın olumsuz etkilerinden daha hızlı etkilendiğini, büyük yaşlarda ise tamamen yasaklamak yerine süreyi yönetmek ve bilinçli kullanım alışkanlığı kazandırmanın daha etkili olduğunu vurguladı.
