Medicana Sağlık Grubu Psikoloji Bölümü’nden Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkeyi yönetmenin üç etkili yolunu şöyle özetledi: “Rahatlayın, durumu yeniden değerlendirin, sonrasında tepki üretin.”
ÖFKE HER YERDE GÖRÜLEBİLİR
Herkes çeşitli nedenlerden öfkelenebilir. Trafikte, iş yerinde, okulda veya ev içinde öfkeyi tetikleyen durumlarla karşılaşmak mümkün. Medicana International İzmir Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkenin çoğu zaman doyurulmamış isteklere, karşılanmayan beklentilere ve istenmeyen sonuçlara verilen duygusal bir tepki olduğunu belirtiyor:
“Zorlayıcı yaşam koşulları, ekonomik durumlar aileleri zorladığında insanlar daha gergin, sıkıntılı, çaresiz ve engellenmiş hissedebilir. Önemli olan bu duygular üzerinde kişinin kontrol sahibi olmasıdır. Öfke, kişinin kendine, başkalarına veya başına gelenlere yönelik olabilir. Buzdağı gibi düşünüldüğünde, buzdağının görünen kısmında öfke vardır; ama altında üzüntü, kaygı, yalnızlık, itilmişlik ve hayal kırıklığı gibi birçok duygu gizlidir. Öfke, engellenmişlik, utanç veya görmezden gelinme gibi durumlarda ortaya çıkabilir.”
ÖFKENİN PROBLEME DÖNÜŞTÜĞÜ AN
Klinik Psikolog Burçin Deniz, öfkenin problem haline gelip gelmediğini anlamak için sorulması gereken soruları şöyle açıkladı:
“Öfkelenildiğinde kişi kendisini kontrolsüz mü hissediyor? Öfkelenilen durumlarda sonradan pişman olacağı sözler veya davranışlar sergileniyor mu? Eğer cevabınız evet ise, öfkeyi kontrol etmekte zorlanıyorsunuz demektir.”
Öfkelenirken sık yapılan hatalara da dikkat çeken Deniz, “Öfkeyi yok saymak, başkasına aktarmak, saldırgan bir şekilde dışa vurmak, kendine yöneltmek veya alaycı, iğneleyici sözlerle pasif davranışlar sergilemek psikolog seanslarında sık karşılaşılan yanlış yollardır” dedi.
3 ADIM YÖNTEMİYLE ÖFKENİZİ YÖNETİN
Öfkenin etkisi altına girildiğinde uygulanabilecek üç adım yöntemi şöyle özetleniyor:
1. Rahatlayın: Kendinize zaman tanıyın. Sizi öfkelendiren durumdan uzaklaşmak, sakinleşmenizi ve durumu mantıklı bir perspektiften değerlendirmenizi sağlar. “Herhangi bir açıklama yapmadan ortadan kaybolmayın. Karşınızdaki kişi bunu olumsuz algılayabilir. Tartışmayı yeniden gündeme getireceğiniz ortak bir zaman belirleyin. Kendinize zaman tanıyamıyorsanız 10’dan geriye doğru sayın.”
2. Durumu yeniden değerlendirin: Öfkeli düşüncelerinizi gözden geçirin. “Öfkelenildiğinde akla ilk gelenler genellikle çıkarımcı, yargılayıcı ve sert düşüncelerdir. Öfkeli insanlar dünyayı siyah-beyaz görür. Olaylar ya iyidir ya da kötüdür. İlk düşündüklerinizi mercek altına alın.”
3. Tepki üretin: Karşı tarafla iletişime geçtiğinizde sakinliği ve otokontrolü koruyun. Ölçülü bir ses tonu kullanın; tahrik edici, agresif veya küçümseyici jest ve yüz ifadelerinden kaçının.
Klinik Psikolog Burçin Deniz’in önerdiği bu basit ama etkili yöntemle öfkenin sizi kontrol etmesine izin vermeden, duygularınızı yönetmek mümkün olabiliyor.
