Üsküdar Üniversitesi, olası depremlerde can ve mal kaybını en aza indirmeyi hedefleyen kritik bir teknolojiye ev sahipliği yapmaya başladı. Sağlık Bilimleri Fakültesi İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG) Bölümü Laboratuvarına kazandırılan Deprem Erken Uyarı Sistemi (DEUS), yalnızca afet öncesi hazırlıkta değil, uygulamalı akademik araştırmalar alanında da Türkiye’de bir ilki temsil ediyor.
İleri teknoloji sistem, kritik deprem verilerini işleyerek depremin yıkıcı S dalgası gelmeden saniyeler önce uyarı üretiyor. Türkiye’nin yakın dönemde yaşadığı deprem felaketlerinin acısı hâlâ tazeyken ve İstanbul depremi riskine dair tartışmalar sürerken, teknoloji “saniyelerle yarışıyor”.
Saniyeler hayat kurtarıyor
Gelişmiş Deprem Erken Uyarı Sistemi (DEUS), depremin yıkıcı olmayan ve daha hızlı ilerleyen P (Primer) dalgasını tespit ederek, asıl yıkımı getirecek olan S (Sekonder) dalgası bölgeye ulaşmadan önce “altın saniyeler” olarak adlandırılan kritik bir uyarı süresi yaratıyor. Bu sayede sistem, acil durum protokollerini otomatik olarak devreye sokabiliyor:
• Acil Durum Müdahalesi: Doğalgaz, su ve elektrik gibi kritik altyapı sistemlerini kesiyor.
• Tahliye Güvenliği: Asansörleri güvenli kata indiriyor, kapıları açıyor ve tahliye yollarını güvence altına alıyor.
• Uyarı Sistemleri: Sesli ve ışıklı alarmlar ile binadakileri deprem konusunda bilgilendiriyor.
Akademi ve sektör iş birliğiyle titiz kurulum
Sistem, Multitek firması tarafından hibe edilirken, kurulum titizlikle firma yetkilileri tarafından gerçekleştirildi. İleri teknoloji sistem, EDİS firmasından alınan kritik deprem sinyallerini işleyerek çalışıyor. Kurulum sürecinde Üsküdar Üniversitesi akademik kadrosu da aktif rol aldı. Sistem komisyonunda İSG Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan yer aldı.
Sistem profesyonellere de tanıtıldı
Üsküdar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Arif Aktuğ Ertekin, sistemi yerinde inceleyerek çalışma prensipleri hakkında bilgi aldı. Ayrıca, 11 Ekim’de İSGDER ortaklığıyla düzenlenen sempozyumda sistem, geniş bir profesyonel kitleye tanıtıldı. Sempozyuma katılan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Uzmanı-Denetçi Alpay Bulut ve İSGDER üyeleri, Dr. Öğr. Üyesi Uçan eşliğinde sistemi detaylıca inceledi.
Uygulamalı eğitim ve akademik araştırmalara katkı
Üsküdar Üniversitesi İSG Laboratuvarına kazandırılan sistem, öğrencilerin acil durum yönetimi konusunda uygulamalı eğitim almasına olanak tanırken, deprem güvenliği alanındaki akademik araştırmalara da önemli katkı sağlamayı hedefliyor. Halihazırda büyük ölçekli firmalar ve endüstriyel tesisler tarafından kullanılan teknoloji, konut ve binalarda yaygınlaştırılması amacıyla çalışmalarla destekleniyor.
