Yirmilik dişlerin geçmişi, insanın ilk çağlardaki beslenme şekline dayanır. Atalarımız sert, lifli ve pişmemiş gıdalarla beslendiğinden dolayı güçlü çiğneme sistemine ihtiyaç duymuşlardı. Daha geniş çene yapıları sayesinde 32 dişi kolayca barındırabiliyorlardı. Ancak zamanla beslenme alışkanlıklarının yumuşaması ve çene yapısının küçülmesiyle yirmilik dişlere yer kalmadı. Günümüzde birçok insanın bu dişleri ya gömülü kalıyor ya da çene yapısına sığmadığı için sorunlara yol açıyor.
NE ZAMAN VE NEDEN SÜRERLER?
Yirmilik dişler genellikle 17 ile 25 yaş arasında çıkar. Diğer dişlerin sürmesinden çok daha geç ortaya çıktıkları için bu yaş aralığına gönderme yaparak "yirmilik diş" adını almışlardır. Ancak her bireyde bu süreç farklılık gösterebilir. Kimilerinde hiç çıkmazken, bazılarında kısmen çıkar ya da tamamen gömülü kalır.
YİRMİLİK DİŞLER ZARARLI MI, YARARLI MI?
Bu dişlerin varlığı her zaman sorun anlamına gelmez. Eğer düzgün bir şekilde çıkmış ve çene yapısında yer bulmuşsa, yirmilik dişler çiğneme gücünü artırabilir. Ancak çoğu zaman çarpık çıkmaları, diş etinde iltihaplanmalara neden olmaları, diğer dişlere baskı yapmaları gibi sorunlara yol açtıkları için çekilmeleri önerilir. Bu yüzden her bireyin diş yapısı ayrı ayrı değerlendirilmelidir.
AĞRI VE SORUN BELİRTİLERİ NASIL ANLAŞILIR?
Yirmilik dişlerin çıkış sürecinde yaşanan ağrılar genellikle çene arkasında baskı, diş eti şişliği, zonklama şeklinde kendini gösterir. Ayrıca bazı durumlarda baş ağrısı, yutkunma zorluğu ya da çene açmada kısıtlılık gibi belirtiler de görülebilir. Bu şikâyetler ortaya çıktığında mutlaka bir diş hekimine başvurulmalıdır.
MODERN YAŞAMDA YİRMİLİK DİŞLERE GERÇEKTEN GEREK VAR MI?
Modern diş hekimliği, artık yirmilik dişlerin çoğu kişi için işlevsiz hale geldiğini kabul etmektedir. Gelişen teknoloji ve işlenmiş gıdalarla birlikte, bu dişlere duyulan ihtiyaç büyük ölçüde azalmıştır. Bu yüzden sadece sorun yaratmadığı sürece yerinde bırakılan, aksi halde cerrahi operasyonla alınan yirmilik dişler, aslında evrimsel bir mirasın günümüzdeki izlerinden başka bir şey değildir.
