Endonezya genelinde milletvekillerine tanınan ayrıcalıklara karşı başlayan protestolar, 21 yaşındaki motosikletli kurye Affan Kurniawan’ın ölümüyle daha da büyüdü. Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde, bir polis zırhlı aracının göstericilerin arasından hızla geçerek Kurniawan’ı ezdiği iddia edildi.
GÖSTERİLER ÜLKE GENELİNE YAYILDI
Başkent Cakarta’da başlayan ve çevik kuvvetle çatışan öfkeli kalabalıklar kısa sürede ülke geneline yayıldı. Göstericiler birçok şehirde bölgesel meclis binalarını ve polis karakollarını ateşe verdi; araçları yaktı ve altyapıya zarar verdi.
BAŞKAN SUBIANTO’DAN SERT MÜDAHALE TALİMATI
Başkan Subianto, güvenlik güçlerine “en sert şekilde müdahale” talimatı verdi. Pazar günü yapacağı kritik Çin ziyaretini iptal eden Subianto, yasadışı eylemlere ve kamu tesislerinin yıkımına karşı askeri ve polisi sert önlemler almaya çağırdı.
ÖFKENİN SEBEBİ: MİLLETVEKİLLERİNE SAĞLANAN AYRICALIKLAR
Protestoların nedeni, milletvekillerinin aylık 50 milyon rupiah (yaklaşık 3.075 dolar) tutarında konut yardımı alması ve maaşlarının yüksek olması olarak gösteriliyor. Bu ödenek, Cakarta’daki asgari ücretin yaklaşık 10 katına denk geliyor. Halk, bu ayrıcalığı ekonomik sıkıntılar ve işsizlikle boğuşurken aşırı ve duyarsız buluyor.
CAN KAYIPLARI VE YARALILAR
Sulawesi Adası’ndaki Makassar’da bir meclis binasını ateşe veren kalabalık nedeniyle içeride mahsur kalan üç kişi öldü, beşi yaralandı. Yogyakarta’da bir üniversite öğrencisi polisle göstericiler arasındaki çatışmada hayatını kaybetti, ölü sayısı altıya yükseldi. Cakarta’da beş günde 1.240 gösterici gözaltına alındı.
EKONOMİK VE TOPLUMSAL ZARAR
Gösteriler nedeniyle Cakarta’da 55 milyar rupiah (3,3 milyon dolar) maddi zarar oluştu. 469 kişi yaralandı ve 97 kişi hastaneye kaldırıldı. TikTok, güvenlik gerekçesiyle canlı yayın özelliğini geçici olarak kapattı. ABD, Avustralya, Fransa ve Kanada vatandaşlarına protesto alanlarından uzak durmaları uyarısında bulundu.
HÜKÜMETTEN GERİ ADIM
Başkan Subianto, milletvekillerine sağlanan ayrıcalıkların kısıtlanacağını ve yurt dışı seyahatlerinin askıya alınacağını açıkladı. Kurniawan’ın ölümüyle bağlantılı olduğu düşünülen yedi polis memuru hakkında soruşturma başlatıldı. Subianto halka tepkilerini “barışçıl ve yapıcı” şekilde göstermeleri çağrısında bulundu.
EKONOMİK ARKA PLAN
Uzmanlar, protestoların temelinde derinleşen ekonomik sıkıntılar ve siyasal hayal kırıklığının yattığını belirtiyor. Subianto seçim kampanyasında beş yıl içinde ekonomik büyümeyi yüzde 8’e çıkarma sözü vermişti, ancak Dünya Bankası verileri ülke ekonomisinin 2027’ye kadar yüzde 4,8 civarında büyüyeceğini öngörüyor.
