Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Şevket Özkaya, bu durumun temel sebebinin Kovid-19 virüsünün damarlarda oluşturduğu kalıcı hasar olduğunu belirtti. Prof. Dr. Özkaya, özellikle spor sırasında veya sonrasında yaşanan beklenmedik kalp krizlerinin virüsün damar yapısındaki etkilerinden kaynaklandığını ifade etti.
"5 yıllık yaşlanmaya eşdeğer"
Prof. Dr. Özkaya, Kovid-19’un özellikle kılcal damar düzeyinde ciddi hasar bıraktığını vurguladı:
"Pandemi boyunca takip ettiğimiz binlerce hastada ‘endotelit’ dediğimiz damar iç yüzeyi hasarının ani ölümleri tetiklediğini saptadık ve uluslararası dergilerde yayınladık. Avrupa Kalp Dergisi’nin son verilerinde de bu durum ‘Kovid-19 sonrası damar yaşlanmasının hızlanması’ olarak tanımlanmıştır. Virüsü geçirenlerde damar yaşı, takvim yaşından daha yaşlı hale geliyor. Bu etki bazı kişilerde 5 yıllık yaşlanmaya eşdeğer"
Ani ölümlerin nedeni aşılar değil
Gençlerdeki ani ölümlerin Kovid-19 aşılarından kaynaklanmadığını belirten Özkaya, şöyle konuştu:
"Ani ölümlerin sebebi Kovid-19 aşıları değil, virüsün damar yapısına verdiği hasardır. Aşılar hastalık şiddetini ve damar içi hasarı azaltarak koruyucu rol oynamaktadır"
Ağır spor sonrası kalp ve akciğer riski
Özkaya, Kovid-19 sonrası yoğun egzersiz yapan gençlerde ani kalp krizlerinin görülebileceğine dikkat çekti:
"Pandemi öncesi yaptığı ağır sporları aynı şekilde sürdüren bazı kişilerde ciddi kalp ve akciğer sorunları ortaya çıkabiliyor. Kovid-19 sonrası kalp ve akciğer kılcal damarlarındaki hasar nedeniyle ağır egzersiz sırasında vücut yeterli oksijenlenmeyi sağlayamıyor; bu durum ani ölüme kadar gidebiliyor"
Damar yaşlanması ölçülebilir ve geri döndürülebilir
Prof. Dr. Özkaya, Kovid-19 geçirenlerin yalnızca kısa vadeli komplikasyonlarla değil, uzun vadeli damar yaşlanmasıyla da karşı karşıya olduğunu söyledi. Özkaya, hasarın tamamen kalıcı olmadığını ve bazı vasküler bozuklukların zaman içinde kısmen geri dönebileceğini belirterek, yaşam tarzı düzenlemeleri, kan basıncının kontrolü, kalbi aşırı zorlayan egzersizlerden kaçınma ve uygun ilaç tedavileri ile bu sürecin yavaşlatılabileceğini ifade etti.
