Çocukların fiziksel ve zihinsel gelişimini destekleyen spor aktiviteleri, güvenli bir şekilde yapılmadığında riskler barındırabiliyor. Medicana Sağlık Grubu Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Osman Yılmaz, "Spor, çocukların sağlıklı büyüme ve gelişimi için vazgeçilmez bir aktivite olmakla birlikte, yoğun fiziksel efor gerektiren branşlarda kalp sağlığının değerlendirilmesi büyük önem taşıyor. Spor öncesi kardiyolojik muayene sayesinde çocukların spora uygunluğu belirlenerek, güvenli ve sağlıklı bir spor deneyimi sağlanabiliyor" dedi.
Prof. Dr. Yılmaz, çocukların genellikle sağlıklı bireyler olarak kabul edilse de nadiren doğuştan gelen veya sonradan gelişen kalp hastalıklarının görülebileceğini belirtti. "Hipertrofik kardiyomiyopati, doğumsal kalp anomalileri ve ritim bozuklukları gibi rahatsızlıklar, yoğun fiziksel aktiviteler sırasında ciddi komplikasyonlara yol açabiliyor. Özellikle genç sporcularda nadiren de olsa görülen ani kardiyak arrest vakaları, spor öncesi kardiyolojik değerlendirmenin önemini bir kez daha ortaya koyuyor" ifadelerini kullandı.
Spor öncesi kardiyolojik muayenenin önemi
Dr. Osman Yılmaz, spor öncesi kardiyolojik muayenenin çocuğun fiziksel aktiviteye uygunluğunu değerlendirmek ve olası riskleri önceden tespit etmek amacıyla yapıldığını söyledi. Bu süreçte gizli kalp hastalıklarının belirlenmesi, çocuğun yaşı, fiziksel yapısı ve yapacağı sporun yoğunluğuna uygunluğunun değerlendirilmesi amaçlanıyor.
"Spor öncesi kardiyolojik değerlendirme, kapsamlı bir incelemeyi içerir. Bu süreçte tıbbi öykü alınarak ailede kalp hastalığı öyküsü ve çocuğun daha önce yaşadığı bayılma, göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi şikâyetler sorgulanır. Fiziksel muayene ile kalp ritmi, kan basıncı ve genel sağlık durumu değerlendirilir. Elektrokardiyogram (EKG) ile kalbin elektriksel aktivitesi incelenir. Ekokardiyografi ile kalp kasının yapısı ve fonksiyonları değerlendirilir. Gerekli durumlarda efor testi uygulanarak egzersiz sırasında kalbin verdiği yanıt gözlemlenir. Bu tetkikler, çocuğun spor yapmasına engel olabilecek ya da dikkat edilmesi gereken durumların belirlenmesinde büyük önem taşır" dedi.
Sağlıklı spor için kardiyolojik kontrol şart
Dr. Yılmaz, spor öncesi kardiyolojik muayenenin olası kalp sorunlarının erken dönemde tespit edilmesini sağladığını ve ciddi komplikasyonların önüne geçebildiğini belirtti. "Çocuğun fiziksel kapasitesine uygun spor seçimi yapılarak güvenli bir spor ortamı sağlanır. Ebeveynler ve çocuklar, sağlık açısından gerekli kontrollerin yapıldığını bilerek spora daha güvenle yaklaşır. Çocuğun performansını destekleyecek, sağlığıyla uyumlu antrenman planları oluşturulabilir. Sporla ilgilenen çocukların yılda en az bir kez kardiyolojik kontrolden geçirilmesini öneriyor. Egzersiz sırasında ortaya çıkan aşırı yorgunluk, nefes darlığı, göğüs ağrısı ya da çarpıntı gibi belirtilerin mutlaka ciddiye alınarak bir uzmana başvurulması gerekiyor. Çocuklarda kardiyolojik değerlendirmelerin, pediatrik kardiyoloji uzmanları tarafından yapılması büyük önem taşıyor" dedi.
Prof. Dr. Osman Yılmaz, sporun çocukların sağlıklı bir yaşam sürmesi için önemli bir araç olduğunu ancak sürecin güvenli yürütülmesinin esas olduğunu vurgulayarak, "Spor öncesi kardiyolojik muayene, çocukların kalp sağlığını değerlendirerek hem güvenliğini sağlar hem de sporun faydalarından risksiz bir şekilde yararlanmalarına olanak tanır" ifadelerini kullandı.
