Kış ayları, solunum yolu enfeksiyonları açısından ciddi bir risk dönemi olarak öne çıkıyor. Türkiye’de acil servislere yapılan başvuruların yaklaşık yüzde 40’ı kış hastalıkları nedeniyle gerçekleşiyor. Özellikle grip, soğuk algınlığı, RSV, COVID-19, zatürre ve bronşit en sık görülen enfeksiyonlar arasında yer alıyor. Uzmanlar, kış döneminde bu hastalıkların bulaşma riskinin yaz aylarına göre üç kat daha fazla olduğunu belirtiyor.
Acıbadem Maslak Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Alpay Medetalibeyoğlu, kış hastalıklarından korunmak için hem kişisel hijyen hem de yaşam tarzı alışkanlıklarının büyük önem taşıdığını vurguluyor: “Kışın sağlığımızı korumak için en önemli kural, kalabalık ve kapalı ortamları sınırlamak, doğru havalandırma yapmak ve bağışıklığı güçlü tutmaktır. Ayrıca, öksürme ve hapşırmayla yayılan damlacıklar kolayca bulaşabildikleri için özellikle yüz yüze konuşmalarda mesafenin en az 70 cm olmasına özen göstermeliyiz” diyor.
Doç. Dr. Medetalibeyoğlu, kış aylarında hastalıklardan korunmak için dikkat edilmesi gereken 10 kuralı şöyle sıralıyor:
1. Kapalı ve kalabalık ortamlardan kaçının
Kalabalık ve kötü havalandırılan ortamlarda influenza, RSV ve COVID-19 gibi virüslerin bulaşma riski 10 kata kadar artıyor. Sinema, AVM, toplu taşıma ve toplantı salonlarında uzun süre bulunmaktan kaçınmak gerekiyor. Mecburi durumlarda maske kullanımı ise etkili bir önlem olarak öne çıkıyor.
2. Haftada en az 3 kez 1’er saat yürüyün
Düzenli egzersiz bağışıklık sistemini güçlendiriyor. Haftada en az 150 dakika yürüyen kişilerde solunum yolu enfeksiyonlarının yüzde 30 daha az görüldüğü araştırmalarla kanıtlanmış. Rüzgârdan korunaklı ve kat kat giyinilmiş yürüyüşler hem bağışıklık için hem de kapalı alanlardan uzak durmak açısından önemli.
3. Odalarınızı günde 3 kez 15’er dakika havalandırın
Kışın kapalı kalan odalarda virüsler havada uzun süre asılı kalabiliyor. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre iyi havalandırma, solunum yolu hastalıklarını yüzde 50 oranında azaltıyor.
4. Aşılarınızı mutlaka tamamlayın
Grip ve COVID-19 hatırlatma dozları bağışıklığı güçlendiriyor. 65 yaş üstü veya kronik hastalığı olanlarda zatürre aşısı da ciddi enfeksiyonları önleyebiliyor.
5. Eve geldiğinizde ellerinizi yıkayın
Virüslerin büyük bölümü eller yoluyla bulaşıyor. Ellerin 20 saniye boyunca su ve sabunla yıkanması enfeksiyon riskini yüzde 40–50 azaltıyor.
6. Boyun ve burun bölgenizi koruyun
Soğuk hava mukozayı zayıflatıyor. Termal içlik ve atkı kullanımı, rüzgârın etkisini azaltarak enfeksiyon riskini düşürüyor.
7. Günde 7–8 saat kesintisiz uyuyun
6 saatten az uyuyan kişilerde hastalanma riski yaklaşık 4 kat artıyor. Düzenli uyku bağışıklığı destekliyor ve viral enfeksiyonlara karşı koruma sağlıyor.
8. Bağışıklığı güçlendiren beslenme düzenini sürdürün
Günde birkaç porsiyon sebze ve meyve, C vitamini, çinko, D vitamini ve omega-3 açısından zengin gıdalar enfeksiyon riskini azaltıyor. Haftada 2 kez balık, her gün yoğurt veya kefir tüketimi ise bağırsak florasını destekliyor.
9. Geceleri odanıza bir bardak su koyun
Kışın ısıtıcılarla kuruyan hava, solunum yollarının virüslere açık kalmasına neden oluyor. Bir bardak su veya nemlendirici cihaz ile ortam nemini yüzde 40–60 arasında tutmak, üst solunum yolu enfeksiyonlarını azaltabiliyor.
10. Yüz yüze konuşurken en az 70 cm uzak durun
Aile ortamlarında bulaşma riski yüksek. Yüz yüze iletişimde mesafe korunmalı, ortak havlu ve bardak gibi eşyalar paylaşılmamalı, hasta ayrı odada tutulmalı ve ortam sık sık havalandırılmalı.
Kış aylarında basit önlemlerle, ciddi sağlık risklerini önlemek mümkün. Doç. Dr. Medetalibeyoğlu, “Kişisel hijyen, mesafe ve bağışıklık güçlendirme alışkanlıkları ile kış hastalıklarının büyük kısmından korunabilirsiniz” diyerek sözlerini tamamlıyor.
