Psikolog Beyza Sürmen, ilk kez okula başlayacak çocukların heyecan, merak ve kaygıyı aynı anda yaşayabileceğini belirterek, “Ebeveynler okul öncesi, okullar açılmadan çocuğun zihinsel ve duygusal dünyasını anlamalı, güven veren bir dil kullanmalıdır. Psikolojik olarak çocuğunu hazırlama gayreti göstermelidir” dedi.
Çocuğun aklında, “Arkadaş bulabilecek miyim?”, “Öğretmenim beni sevecek mi?” gibi soruların dolaşabileceğini ifade eden Sürmen, okul öncesinde yapılacak hazırlıkların önemine dikkat çekti. Önceden okulu ziyaret etmenin, çocuğa okulun nasıl bir yer olduğunu somut örneklerle göstermenin ve okulun ilk günü için bir hafta öncesinden birlikte keyifli bir kahvaltı hazırlamanın çocuğu rahatlatacağını belirtti.
"Ebeveynler, kesinlikle kendi kaygılarını çocuğa yansıtmamalıdır. Çocuk, anne-babasının tutumlarını kopyalar. Rahat, olumlu ve destekleyici bir tavır sergileyin. Olumsuz cümlelerden kaçının. 'Okula gideceksin çünkü mecbursun' yerine 'Okula gideceksin, yeni şeyler öğrenecek ve çok güzel arkadaşlar edineceksin' gibi motive edici cümleler kullanın. Okula başlamadan bir hafta önce uyku ve yemek saatlerini okul düzenine uygun hale getrin. Sabah rutinlerini prova etmek çocuğun adaptasyonunu kolaylaştırır" uyarısında bulundu.
ÇOCUĞUN DUYGULARINI KÜÇÜMSEMEYİN
Sürmen, çocuğun duygularını anlamanın önemine değinerek, "Okul hakkında eğlenceli hikâyeler okuyun. Kısa süreli ayrılık denemeleri yapın. Drama oyunları, okul temalı hikâye kitapları ve rol yapma etkinlikleri çocuğun zihninde olumlu bir okul imajı oluşturur" dedi.
Sıra bekleme oyunları, paylaşma ve yardımlaşma etkinlikleri ile basit sorumluluklar vermenin, ilk kez okula başlayacak çocuklar için faydalı olduğunu belirten Sürmen, günlük konuşmalara okul temasını dahil etmenin önemini vurguladı:
"'Bugün okulda ne yapardın?' gibi sorularla çocuğun hayal gücünü besleyin. Erken yatma ve sabah erken kalkma alışkanlığı, ilk gün şokunu engeller. Çocuğun kendi forması veya çantasını seçmesine izin verin. Bu, okul eşyalarına karşı sahiplenme duygusunu artırır. Çocuğa kısa süreli ayrılık deneyimleri yaşatın. Ayrılıkların ardından her zaman geri döndüğünüzü gösterin" şeklinde konuştu.
Sürmen ayrıca, çocuğa "Senin gibi birçok çocuk böyle hissediyor" demenin yalnız olmadığını hissettireceğini ve her çocuğun farklı kişilik tipine göre yaklaşım belirlemenin önemli olduğunu söyledi. Açık uçlu sorular sorarak çocuğun duygularını dinlemenin ve onu yargılamadan anlamaya çalışmanın faydalı olduğunu belirtti.
OKULA PSİKOLOJİK HAZIRLIKTA ETKİLİ YÖNTEMLER
Sürmen, ailelere şu tavsiyelerde bulundu: "Çocuğunuzun okula başlamadan önce hissettiği duyguları anlamak, adaptasyon sürecini yüzde 70 hızlandırır. Kısa vedalaşma, pozitif konuşma ve önceden okul tanıtımı - bu üç adım, ilk gün stresini minimuma indirir. Uyku saatini, kahvaltı düzenini ve sabah hazırlık rutinini en az 1 hafta önceden başlatın. Empati, hikâye terapisi ve güven nesnesi yöntemi ile okul korkusunu 2 haftada azaltabilirsiniz. Erken kalkma, kahvaltı ve hazırlanma rutini, ilk gün stresini ortadan kaldırır. Birlikte yapılan okul alışverişi, aidiyet hissini güçlendirir"
Yanında taşıyacağı küçük bir eşyanın çocuğun kaygı düzeyini yüzde 50 azaltabileceğini belirten Sürmen, "Çocuğunuzun ilk okul gününü sorunsuz geçirmek için önceden rutin oluşturun, pozitif bir dil kullanın, okul korkusunu oyun ve hikâyelerle azaltın, güven nesnesi belirleyin ve öğretmenle yakın iletişim kurun. İlk okul günü kaygısını 3 adımda azaltmak için kısa ve net vedalaşın - Pozitif cümleler kurun. Önceden okul turu yapın. Araştırmalara göre, bu 3 adımı uygulayan çocuklarda ilk gün kaygısı %60 oranında azalıyor" dedi.
Sürmen ayrıca aileleri, Kayseri’deki ofisinde sunduğu profesyonel "Okula Psikolojik Hazırlık" danışmanlığı için bilgilendirdi ve bireysel ihtiyaçlara özel planlar oluşturabileceklerini belirtti.
