SANKO Üniversitesi Hastanesi’nden Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzman Psikoloğu Gizem Başkılıç Turan, dijital dengenin çocukların ruh sağlığı üzerindeki etkilerine dikkat çekti.
Teknolojinin günlük yaşamda giderek daha fazla yer kapladığını belirten Uzm. Psikolog Turan, yaz aylarında da ekran süresinin arttığını ve bunun çocukların yalnızca fiziksel değil, duygusal ve sosyal gelişimini de etkileyebildiğini vurguladı. Turan, “Tablet, telefon, televizyon ya da bilgisayar fark etmeksizin, ekranla geçirilen zaman her gün artıyor. Bu durum yalnızca fiziksel olmakla kalmayıp, duygusal ve sosyal gelişimi de etkileyebiliyor” ifadelerini kullandı.
Dijital dengenin önemine değinen Turan, yaz tatilinin aynı zamanda “dijital detoks” için önemli bir fırsat sunduğunu söyledi. Aksi halde dikkat dağınıklığı, uyku bozukluğu, öfke nöbetleri ve sosyal geri çekilme gibi sorunların ortaya çıkabileceğini belirtti. “Dijital dengeyi sağlamak yasaklayıcı ya da cezalandırıcı bir yaklaşımla değil, yönlendirici ve sınır koyan bir tutumla mümkün olabilir” dedi.
SAĞLIKLI EKRAN KULLANIMI
Uzm. Psikolog Turan, çocuklarda ekranla sağlıklı bir ilişki kurmanın beş temel adımını şöyle sıraladı:
Zaman Sınırı Koyun: “2 yaşından küçük çocuklarda mümkün olduğunca ekrandan uzak durmak önerilirken, okul öncesi ve ilkokul çağındaki çocuklarda ise günlük toplam ekran süresi bir saati geçmemelidir.”
İçeriği Birlikte Seçin: “Kaliteli içerikler tercih edilmeli ve mümkünse çocukla birlikte izlenmeli. Bu hem denetimi kolaylaştırır hem de paylaşım anına dönüşür.”
Ekran Yerine Alternatif Sunun: Bugün birlikte parka gidelim mi? gibi teklifler, çocuğun ekran dışı zamanla olumlu bağ kurmasını sağlar.
Yatmadan Önce Ekranı Kapatın: Uyku kalitesiyle doğrudan ilişkili olan mavi ışık, ekran başında geçirilen sürenin uzamasıyla çocuklarda uykuya dalmayı zorlaştırıyor.
Rol Model Olun: Çocuklar söylediğimizi değil yaptığımızı örnek alır. Dijital denge önce ebeveynle başlar.
Teknolojinin hayatın bir parçası olduğunu ancak çocukların gelişimi açısından sınırlı ve bilinçli kullanımın şart olduğunu hatırlatan Turan, “Çocuklar için en kıymetli ekran aslında ebeveynlerin yüzüdür. Onlarla göz göze gelin, birlikte gülün, birlikte oynayın. Yaz tatili yalnızca güneşli günlerin değil, bağların da güçlendiği bir zaman olabilir” ifadeleriyle aile içi etkileşimin önemini vurguladı.
