Temmuz 2014 ile Mart 2025 arasında toplanan verilerle hazırlanan model, 44 milyon yıldızı, dev toz bulutlarını ve kozmik enerji bölgelerini kapsıyor. Dünya’dan 4 bin ışık yılı uzaklığa kadar uzanan bu çalışma, Samanyolu’nun iç yapısını şimdiye kadar hiç olmadığı kadar detaylı bir şekilde gözler önüne seriyor.
“Sönümleme” yöntemiyle galaksinin içi görüntülendi
Samanyolu’nun yaklaşık 100 bin ışık yılı genişliğinde olması, galaksiyi dışarıdan gözlemlemeyi imkânsız kılıyor. Gaia ekibi ise yıldız ışığının gaz ve toz tarafından ne kadar engellendiğini ölçen “sönümleme” yöntemini kullanarak, yıldızların ve iyonize gaz bulutlarının üç boyutlu dağılımını net bir biçimde ortaya çıkarmayı başardı.
Nadir o tipi yıldızlar haritaya eklendi
Harita yalnızca sıradan yıldızları içermekle kalmıyor; evrende ender rastlanan 87 O tipi dev yıldız da dahil edildi. Araştırmacı Lewis McCallum, “Bu çalışma, gökyüzündeki iyonize gaz dağılımını şimdiye kadar görülmemiş bir doğrulukla ortaya koyuyor” dedi. Bu dev yıldızlar, güçlü ultraviyole ışınımıyla çevrelerindeki hidrojen atomlarını iyonize ederek dev gaz bölgeleri yaratıyor.
Yıldız doğum bölgeleri detaylı şekilde incelendi
Kaliforniya Bulutsusu, Kuzey Amerika Bulutsusu, Gum Bulutsusu ve Orion-Eridanus süperkabarcığı gibi dev yapılar, Gaia haritasında ayrıntılı biçimde görüntülendi. Amsterdam Üniversitesi’nden astronom Sasha Zeegers, “Bu veriler, dev yıldızların çevrelerindeki maddeyle etkileşimini net biçimde ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı. Harita, yıldız doğum bölgelerinin patlamalarla nasıl boşluklar yarattığını ve zamanla bu boşlukların gaz ve tozla dolduğunu gösteriyor.
2026’da harita daha da gelişecek
ESA, Aralık 2026’da yayımlanacak yeni veri setiyle üç boyutlu haritayı genişletmeyi planlıyor. Uzmanlara göre, bu güncellemeyle hem kapsama alanı artacak hem de yıldız ve bulutsu verilerinin doğruluğu yükselecek. Böylece Samanyolu’nun yapısı ve evrimi hakkında daha güçlü teoriler geliştirmek mümkün olacak.
