Türkiye’de emeklilik çalışanların en çok merak ettiği konular arasında yer alırken, SGK’dan milyonlarca kişiyi sevindirecek haber geldi. Riskli ve yıpratıcı işlerde görev yapan 45 meslek grubuna “yıpranma payı” ile 5 yıla kadar erken emeklilik hakkı sağlanacak. Bu düzenleme sayesinde pek çok çalışan, normalden daha önce emekli olabilecek.
YIPRANMA PAYI NEDİR?
Mevzuatta “fiilî hizmet süresi zammı” olarak geçen yıpranma payı, çalışanların 1 yılda 12 ay yerine 15 veya 18 ay çalışmış kabul edilmesini sağlıyor. Böylece hem prim gün sayısı artıyor hem de emeklilik yaşı öne çekiliyor.
180 GÜN VE 90 GÜN AYRIMI
SGK, yapılan işin risk düzeyine göre iki farklı ek süre uyguluyor:
180 gün yıpranma hakkı: Maden işçileri, Türk Silahlı Kuvvetleri personeli, Emniyet, MİT, Sahil Güvenlik, ceza infaz koruma memurları ve radyoaktif işlerde çalışanlar.
90 gün yıpranma hakkı: Gazeteciler, TRT haber çalışanları, cam-çimento-döküm fabrikası personeli, termik santral işçileri, itfaiyeciler, diş hekimleri, eczacılar, hemşireler ve diğer sağlık çalışanları.
180 günlük grupta yer alanlar her yıl 6 ay, 90 günlük grupta yer alanlar ise her yıl 3 ay ek prim kazanıyor.
MEMURLAR VE SSK'LILAR İÇİN UYGULAMA
8 Eylül 1999 öncesinde göreve başlayan kamu görevlileri, kazandıkları yıpranma günlerinin tamamını primlerine ekleyebiliyor ve bu sürenin yarısını doğrudan emeklilik yaşından düşebiliyor. Örneğin, 6 yıl yıpranma hakkı bulunan bir subay, 3 yıl erken emekli olabiliyor.
Özel sektörde 4A kapsamında çalışanlar ise en az 3600 prim gününü tamamladıktan sonra, kazandıkları yıpranma süresinin yarısı kadar erken emekli olabiliyor. Örneğin, 4 yıl yıpranma hakkı elde eden bir işçi, 2 yıl erken emeklilik hakkı kazanıyor.
EN AVANTAJLI GRUP 180 GÜN HAKKI OLANLAR
Her yıl 180 gün yıpranma hakkı kazananlar, 20 yıl sonunda 3600 gün ek prim elde ederek yaklaşık 5 yıl erken emekli olabiliyor. Böylece 60 yaşında emekli olması gereken bir çalışan, 55 yaşında emekli olabiliyor.
ANNELERE ÖZEL ERKEN EMEKLİLİK
Sürekli bakıma muhtaç engelli çocuğu olan annelere, toplam prim gün sayısının yüzde 25’i kadar ek süre emeklilik hesabına dahil ediliyor. Örneğin, 6.000 gün prim ödemiş bir anne, 1.500 gün (yaklaşık 4 yıl) erken emeklilik hakkı elde edebiliyor.
