Türkiye’de doğmasına rağmen annesiyle soybağı tespit edilemediği için vatandaşlık alamayan 35 yaşındaki Rasim Mert, yıllardır kimliksiz yaşamak zorunda bırakıldı.
Hayatının büyük bölümünü resmi statü olmadan geçiren Rasim, şimdi kimliğine kavuşmak için hukuk mücadelesi veriyor.
Bulgaristan’dan göç eden Türk ailenin Türkiye doğumlu çocuğu
Rasim Mert’in hikâyesi, 1989 yılında Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç eden Türk bir ailenin dramına dayanıyor.
Ailesi Türkiye’ye yerleştikten sonra burada dünyaya gelen Rasim’in elinde:
-
Doğum belgesi
-
Okul diploması
-
Resmî evraklar
bulunmasına rağmen, annesiyle soybağı tespit edilemediği için nüfus kaydı oluşturulamadı.
35 yıldır kimliksiz bir hayat yaşayan Rasim, resmi bir kimlik numarasına sahip olmadığı için temel vatandaşlık haklarından da yararlanamıyor.
“Bu ülkenin insanıyım, askerlik yapmak istiyorum”
Rasim Mert, tek hayalinin kimliğine kavuşup resmen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak olduğunu söylüyor.
Askerlik yapmak için büyük bir istek duyduğunu belirten Rasim, şunları dile getiriyor:
“Bu ülkenin insanıyım. Kimliğimi almak ve askerlik yapmak istiyorum. Bu topraklarda doğdum, bu topraklarda büyüdüm. Vatandaşlık hakkıma kavuşmak istiyorum.”
Kimlik olmadığı için hayatının birçok alanı kısıtlandı
Rasim Mert, kimliği olmadığı için:
-
Banka hesabı açamıyor
-
Resmî bir işte çalışamıyor
-
Sosyal güvenlikten yararlanamıyor
-
Ehliyet alamıyor
-
Sağlık hizmetlerine erişmekte ciddi zorluk yaşıyor
Hukuki prosedürün uzaması nedeniyle yıllardır çözüm bekleyen Rasim, soybağının tespiti ve vatandaşlık işlemleri için yürüttüğü mücadelenin bir an önce sonuçlanmasını talep ediyor.
Bulgaristan'dan Türkiye'ye uzanan göç hikayesi
1989 yılında Bulgaristan'da uygulanan asimilasyon politikalarından kaçan Türk ailelerden biri de Rasim Mert'in anne ve babasıydı. Türkiye'ye göç eden aile, önce Bursa'ya yerleşti. 1990 yılında Bursa'da dünyaya gelen Rasim, çocukluk yıllarını burada geçirdi. Ancak ailenin göçmenlik sürecinde yaşadığı bürokratik gecikmeler, onun hayatını kökten etkiledi. Baba Mert'in vefatının ardından anne-oğul İzmir'e taşındı. Rasim, doğum belgesiyle okula yazıldı, ilkokul ve ortaokulu başarıyla tamamladı. Ancak reşit olduktan sonra kimlik almak için yaptığı her başvuru, soybağı tespiti eksikliğinden dolayı sonuçsuz kaldı.
"Türkiye'de doğdum ama yok sayılıyorum"
35 yıldır kimliksiz yaşayan Rasim Mert, yaşadığı zorlukları anlatarak, "Annem ve babam Bulgaristan göçmeni. 1989'da geldiler, 1990'da ben Bursa'da doğdum. Onlar kimliklerini ben 18 yaşımı geçtikten sonra alabildiler. Ben ise doğum belgem, diplomam, okul kayıtlarım gibi birçok resmi evrakla defalarca başvurdum ama hiçbir kurumdan olumlu yanıt alamadım. Türkiye Cumhuriyeti'nde doğdum, bu topraklarda yaşadım. Ailem, kardeşlerim, akrabalarım hepsi vatandaş. Ben de kimliğime kavuşmak istiyorum" dedi.
En büyük hayali askerlik
En büyük hayalinin Türk ordusuna katılarak askerlik yapması olduğunu söyleyen Rasim Mert, "Öncelikle askerlik yapmak istiyorum. Çünkü bu benim en büyük hayalimdi. Daha sonra sigortalı bir işte çalışmak, sağlık hizmetlerinden faydalanmak, her Türk genci gibi hayatımı düzene koymak istiyorum. 35 yıldır bu ülkenin insanı olarak yaşadım ama resmi olarak yok sayılıyorum" diye konuştu.
Eğitim aldı, diploma var ama kimlik yok
Rasim Mert'in elinde Türkiye Cumhuriyeti tarafından düzenlenmiş doğum belgesi, okul diploması ve çeşitli resmi belgeler bulunmasına rağmen, soybağı eksikliğinden ötürü bu belgelerin hiçbiri kimlik çıkarmasına yetmiyor. Devlet dairelerinden 'eksik belge' gerekçesiyle defalarca geri çevrilen Rasim, "Bana ‘Sen yoksun' dediler. Ama ben bu ülkede doğdum, büyüdüm. Okula gittim, Türkçe konuştum, bu bayrağın altında yaşadım. Daha ne kadar ispat etmem gerekiyor?" diyerek yaşadığı çaresizliği dile getirdi.
"Tek isteğim kimliğimle asker olmak"
Askerlik yapma hayaliyle büyüyen Rasim, kimliksizliğin yalnızca bürokratik değil, duygusal bir yük olduğunu da söylüyor. "Benim en büyük isteğim Türk ordusuna katılmak. Bu vatanı çok seviyorum. Kimliğim olmadan askere alınmam mümkün değil ama bir gün kimliğime kavuşursam ilk işim askerlik görevimi yapmak olacak" diye konuştu.
Avukat Oktay: "Soybağı tespiti davası emsal teşkil edecek"
Rasim Mert'in avukatı Berivan Şevval Oktay, "Müvekkilimin kimlik çıkaramama sebebi, annesiyle soybağını ispatlayamamasıdır. Bu nedenle Aile Mahkemesi'nde soybağı tespiti davası açtık. Mahkeme sonucu, annenin nüfusuna kayıt işlemini sağlayacak. Ardından Türk vatandaşlığı için başvurumuzu yapacağız" dedi. Oktay, davanın Türkiye'de nadir görülen bir hukuki durum olduğunu belirterek, "Bu dosya, Türk hukukunda emsal teşkil edecek. Çünkü müvekkil, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde doğmuş, eğitim görmüş ve yaşamını burada sürdürmüş olmasına rağmen vatandaşlık hakkından mahrum bırakılmış durumda. Kimliği olmadığı için sağlık, eğitim, sosyal güvence gibi temel haklardan yararlanamıyor. Amacımız, müvekkilimin hukuken var olmasını sağlamak" ifadelerini kullandı.
Mahkeme soybağını tespit ettiği takdirde Rasim Mert'in annesi üzerine kaydı yapılacak ve ardından Türk vatandaşlığı için resmi başvuru yapılacak.
