NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun (ISS) 2030 yılında kontrollü şekilde Dünya atmosferine sokularak Pasifik Okyanusu’nun uzak bir bölgesine düşürüleceğini duyurdu.1998’de ilk modülleri fırlatılan ve 2000 yılından bu yana kesintisiz olarak görev yapan istasyon, insanlığın en büyük bilimsel iş birliği projelerinden biri olarak tarihe geçti.
25 yıldır bilime ev sahipliği yapıyor
ISS, bugüne kadar 4 binden fazla deneyin gerçekleştirilmesine olanak sağladı. Kanser ilaçlarının kristalleştirilmesinden yapay retina geliştirilmesine, DNA dizilemeden optik fiber üretimine kadar birçok alanda önemli buluşlara imkân sundu. 26 farklı ülkeden yaklaşık 300 astronot, istasyonda görev aldı.
Yeni nesil ticari istasyonlar hazırlanıyor
NASA ve uluslararası ortaklar, ISS devre dışı kaldıktan sonra alçak Dünya yörüngesindeki varlıklarını sürdürmeyi planlıyor. Ajans, özel sektörün ticari uzay istasyonları geliştirmesi için 400 milyon dolardan fazla yatırım yaptı. Bu kapsamda SpaceX, Boeing, Axiom Space, Blue Origin ve Starlab gibi şirketler yeni modüller üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.
Hedef, ISS devreye girmeden önce 4 kişilik ekiplerin en az 30 gün kalabileceği özel istasyonları test etmek. NASA, bundan sonra bu istasyonlardan “hizmet satın almayı” planlıyor; tıpkı günümüzde kargo ve astronot taşımacılığında uyguladığı yöntemde olduğu gibi.
TIANGONG’un rolü artacak
ISS kapatıldığında, Çin’in Tiangong uzay istasyonu aktif olarak görev yapmaya devam edecek. 2021’den bu yana sürekli insanlı görevlerin yürütüldüğü Tiangong, 2030’dan sonra dünyanın en uzun süreli insanlı istasyonu olacak.
Bir dönemin sonuna işaret ediyor
2030’a kadar yörüngede kalacak ISS, gökyüzünde en parlak cisimlerden biri olarak gözlemlenmeye devam edecek. İnsanlık tarihinde ortak akıl ve işbirliğinin sembolü olarak anılacak istasyon, NASA’nın yeni ticari istasyonlar ve gelecekteki Ay ile Mars görevleri için edindiği deneyimleri aktaracağı bir miras bırakacak.
Kaynak: Sciencealert
