Uzmanlar, çocuklarda uyku bozukluklarının hem davranış hem de fiziksel gelişim üzerinde ciddi etkiler yaratabileceğine dikkat çekiyor. 0-1 yaş arasındaki bebeklerin günde yaklaşık 14 saat, 2-5 yaş grubunun 11-13 saat, 6-13 yaş arasının 9-11 saat, gençlerin ise (14+) 8-10 saat uyuması gerektiği vurgulanıyor.
Uyku bozuklukları genellikle şu şekillerde kendini gösteriyor:
-
Uykuya geçmede güçlük veya gece sık uyanmalar
-
Gündüz aşırı yorgunluk ve uyuklama
-
Sinirlilik, huzursuzluk ve dikkat eksikliği
-
Kabus görme veya gece terörü gibi parasomniler
En sık görülen uyku bozuklukları
-
Uyku Apnesi: Uyku sırasında kısa süreli nefes durmaları
-
Gündüz Uyuklama: Gece uyuyamayan çocuklarda aşırı uyku hali
-
İnsomnia: Uykuya dalmada veya uykuyu sürdürmede güçlük
-
Huzursuz Bacak Sendromu: Uyurken bacakları hareket ettirme isteği
-
Parasomni (Gece Terörü): Uyku sırasında korku veya panikle uyanma
-
Narkolepsi: Gündüz ani uyuma ve kas güçsüzlüğü
Tanı ve testler
Çocuğun uyku bozukluğu şüphesi varsa, tıbbi ve psikolojik destek alınması gerekiyor. Uzmanlar genellikle şu testleri uyguluyor:
-
Polisomnografi (PSG): Tüm gece boyunca beyin dalgaları, kalp grafisi, solunum ve göz hareketlerini takip eder
-
Çoklu Uyku Latans Testi (MSLT): Uykuya dalma süresi ve gündüz uyanıklığı ölçülür; narkolepsi tanısında kullanılır
Bu testler sayesinde uyku bozukluğu türü belirlenerek, uygun tedavi planı oluşturulabiliyor.
Uyku bozukluklarının olumsuz etkileri
-
Zihinsel ve davranışsal: Hiperaktivite, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, sinirlilik
-
Fiziksel: Büyüme hormonu üretiminde azalma, metabolizma yavaşlaması, bağışıklık sistemi zayıflığı, kilo artışı
-
Kardiyovasküler: Gece geç saatlerde uyuyan çocuklarda kalp ve damar hastalıkları riski
Uzmanlar, uyku bozukluklarının erken tespitiyle hem çocuğun günlük yaşam kalitesinin artırılabileceğini hem de uzun vadede sağlığının korunabileceğini belirtiyor.
