Bazılarımız geceleri mışıl mışıl uyurken bazılarımız o saatlerde okumayı, film izlemeyi ya da çalışmayı tercih ediyor. Herkesin uyku düzeni farklı olabilir ancak bilim insanlarının hemfikir olduğu bir gerçek var: Sağlıklı yaşamın temel şartı kaliteli gece uykusu.
Hepimizin hayatında bir kez duymuş olduğu “Gece yatmak bilmez, sabah kalkmak bilmez” sözü aslında biyolojik gerçeklere dayanıyor.
Uzmanlara göre vücut, hormon düzeninden bağışıklık sistemine, zihinsel dayanıklılıktan duygusal dengeye kadar pek çok hayati süreci gece uykusunda gerçekleştiriyor.
Sağlıklı bir uyku vücudu ve zihni yeniliyor
Uykunun önemi yalnızca dinlenmek değil; tam anlamıyla bir yenilenme ve onarım süreci olması.
Kaliteli uyku sayesinde:
-
Bağışıklık sistemi güçlenir
-
Hücreler yenilenir, yaralar iyileşir
-
Zihin toparlanır, stres azalır
-
Hafıza ve odaklanma güçlenir
-
Duygusal denge sağlanır
Uyku, vücudun “onarım merkezi”dir. Hem beden hem de zihin, en güçlü toparlanma sürecini gece saatlerinde yaşar.
Melatonin ve büyüme hormonu için gece şart
Gece uykusunun bu kadar kritik olmasının nedeni, melatonin ve büyüme hormonu gibi yaşamsal hormonların bu dönemde salgılanmasıdır.
Bu hormonlar;
-
Hücre yenilenmesini hızlandırır
-
Bağışıklığı destekler
-
Cilt sağlığını korur
-
Spor sonrası kas onarımını hızlandırır
Ayrıca beynimiz, gün içinde öğrendiği bilgileri gece işler, düzenler ve hafızaya yerleştirir.
Biyolojik saat: Sirkadiyen ritim
Vücudumuzun kendi iç saati vardır: Sirkadiyen ritim.
Bilimsel araştırmalar, en kaliteli uykunun 23.00 – 05.00 saatleri arasında yaşandığını gösteriyor. Bu saatlerde uyumak uykunun tüm evrelerinin tamamlanmasını sağlıyor.
Gece uyumak;
-
Organların dinlenmesi
-
Hormon salınımı
-
Beyin temizliği ve hafıza
-
Duygusal denge
için en ideal dönemdir.
Gündüz uykusu yeterli mi?
Geceleri uyuyamayanlar için gündüz uykusu cazip görünebilir.
Kısa gündüz şekerlemeleri (20–30 dakika),
-
Zihni açabilir
-
Enerji verebilir
-
Hafızayı destekleyebilir
ancak kesinlikle gece uykusunun yerini tutmaz.
Çünkü gündüz uykusunda;
-
Derin uyku
-
REM evresi
-
Hormonal onarım süreçleri
tam gerçekleşmez.
Uzmanlara göre, şekerleme destekleyicidir ancak eksik gece uykusunu telafi etmez.




