SANKO Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı’ndan Opr. Dr. Ahmet Tüfekçi, halk arasında “böbrek taşı” olarak bilinen üriner sistem taş hastalığının, idrar yollarında taş oluşmasıyla ortaya çıktığını belirtti.Taşların böbreklerde, üreterde ya da mesanede görülebileceğini ifade eden Dr. Tüfekçi, “İdrarın içerisindeki bazı maddelerin yoğunlaşması ve kristalleşmesi sonucu oluşan bu taşlar hem kadınlarda hem erkeklerde çocukluk çağı dahil her yaş grubunda karşımıza çıkabilir” dedi.
BELİRTİLER NELERDİR?
Opr. Dr. Tüfekçi, hastalığın en sık görülen belirtilerini şöyle sıraladı: “Böğür ya da yan ağrısı (genellikle çok şiddetli, ‘kolik’ tarzında), idrarda yanma veya sık idrara çıkma, idrarda kan görülmesi, kusma ve bulantı, idrar akışında tıkanıklık hissi.” Dr. Tüfekçi, küçük taşların bazen belirti vermeden düşebileceğini, ancak büyük taşların tıkanıklık yaparak ciddi ağrılara ve böbrek fonksiyonlarının bozulmasına yol açabileceğini kaydetti.
RİSK FAKTÖRLERİ
Üriner sistem taş hastalıklarının risk faktörleri arasında yetersiz su tüketimi, aşırı tuzlu ve hayvansal protein ağırlıklı beslenme, ailede taş hastalığı öyküsü ve bazı metabolik hastalıkların bulunduğunu belirten Dr. Tüfekçi, özellikle genetik ve yaşam tarzı faktörlerinin taş oluşumunda etkili olduğunu vurguladı.
TEDAVİ YÖNTEMLERİ
Dr. Tüfekçi, taş hastalığının tedavisinin günümüzde oldukça geliştiğini ifade ederek, “Taşın yeri, büyüklüğü ve hastanın durumu göz önüne alınarak çeşitli tedaviler uygulanır” dedi. Tedavi yöntemleri şöyle sıralandı:
• İlaç ve bol sıvı ile takip: 10 mm’den küçük taşlar bazen ilaç ve bol sıvı desteğiyle kendiliğinden düşebilir. Burada düzenli doktor takibi çok önemlidir.
• ESWL (Taş Kırma Yöntemi): Vücut dışından ses dalgalarıyla taş kırılır ve küçük parçaların idrarla atılması beklenir.
• Endoskopik yöntemler (URS – RIRS): İdrar yolundan kamera ile girilerek taş lazerle kırılır ve parçalar alınır. Opr. Dr. Tüfekçi, hastanelerinde lazer teknolojisinin en gelişmişlerinden olan thulium lazer cihazının kullanıldığını belirtti.
• Perkütan cerrahiler: 2 cm’den büyük böbrek taşları, küçük bir kesiyle böbreğe ulaşılarak temizlenir.
• Açık cerrahi: Çok nadir durumlarda tercih edilir.
Dr. Tüfekçi, “Hastalarımız, şikâyetlerine en uygun ve en güncel tedavi seçeneklerinden yararlanabilmektedir. Özellikle endoskopik cerrahilerde kullandığımız thulium lazer cihazı ile tam taşsızlık sağlama oranlarımız oldukça yüksek izlenmektedir” dedi.
KORUNMA YOLLARI
Üriner sistem taş hastalığının Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde sık görüldüğünü belirten Dr. Tüfekçi, korunma yollarını şöyle özetledi: “Bol su içmek, sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak ve düzenli kontrollerle taş oluşumunun önüne geçmek mümkündür. Bu tarz şikayetleri olan ya da ailesinde taş hastalığı öyküsü bulunan hastalarımızın vakit kaybetmeden bir üroloji uzmanına muayene olmasını öneriyoruz.”