Günümüzde en yaygın kronik hastalıklardan biri olan diyabet, yaşam kalitesini olumsuz etkileyerek pek çok sağlık sorununa yol açabiliyor.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Fulya Akın, diyabetin tarihçesine de değinerek, “Kandaki glikoz düzeyinin artmasıyla idrarın tatlılaştığını fark eden Mısırlıların, milattan önce 1500’lü yıllarda bu hastalığı ‘tatlı idrar’ olarak tanımladıklarını aktarıyor. Yüzyıllardır bilinen bu hastalıkta düzenli takip, sağlıklı beslenme, yeterli fiziksel aktivite, stres kontrolü ve ideal kilonun korunması büyük önem taşıyor. Bu alışkanlıklarla diyabet riskini azaltmak ve hastalığın ilerlemesini önlemek mümkün” dedi.
Dünya genelinde ciddi halk sağlığı sorunu
İnsülin direnci, insülin eksikliği veya her iki durumun bir arada görülmesiyle ortaya çıkan diyabet, yüksek kan şekeri ile seyrediyor. Prof. Dr. Akın, “Diyabetli birey sayısının 2045’te 700 milyon olacağının öngörüldüğünü belirtiyor. Ülkemizde 20 yaş üzeri her 100 kişiden yaklaşık 15’inin diyabetli olduğu tahmin ediliyor. Şu anda Avrupa’da en fazla diyabetli bireye sahip üçüncü ülke olan Türkiye’nin 2045’te de dünyada en yüksek diyabetli nüfusa sahip ilk 10 ülke arasında yer alması bekleniyor” ifadelerini kullandı.
Tip 1 ve Tip 2 diyabet arasındaki farklar
Diyabetin Tip 1 ve Tip 2 olarak iki ana türü bulunduğunu belirten Prof. Dr. Akın, açıklamalarına şöyle devam etti: “Tip 1 diyabette genetik yatkınlığa ek olarak bazı çevresel tetikleyiciler hastalığın ortaya çıkmasına neden olur ve vücut insülin üretemez hale gelir. Dolayısıyla Tip 1 diyabette insülin tedavisi yaşam için zorunludur. Tip 2 ise daha çok yaşam tarzı, obezite ve hareketsizlikle ilişkilidir ve vücut insülini yeterince kullanamaz. Bu nedenle sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü gibi yaşam tarzı değişiklikleriyle Tip 2 diyabetin önüne geçmek ve hastalığı kontrol altında tutmak mümkün.”
Diyabetin tehlikeli sonuçları
Prof. Dr. Akın, diyabetin ciddi komplikasyonlarına da dikkat çekerek, “Diyabet, trafik kazalarından sonra en sık görülen ayak kesilme nedeni. Bu durum, diyabetin ciddiyetinin asla göz ardı edilmemesi gerektiğini en çarpıcı şekilde gösteriyor. Böbrek yetmezliğinin en önemli nedenlerinden biri olan diyabetin yaygın belirtileri arasında sık idrara çıkma, aşırı susama, iştah artışı, halsizlik ve ağız kuruluğu yer alıyor. Tedavi edilmediğinde böbrekler, damarlar ve kalp başta olmak üzere birçok organı etkileyen hastalık, kalp-damar hastalığı riskini üç kata kadar artırıyor. Ayrıca erişkinlerde körlüğe ve ciddi dolaşım bozukluklarına da yol açabiliyor” dedi.
